Airbnb: Η τύχη του στα χέρια των ανώτατων δικαστών του ΣτΕ

Στην κρίση των ανώτατων δικαστών του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) βρίσκεται πλέον η νομιμότητα  των βραχυχρόνιων μισθώσεων (κοινώς  Airbnb) σε περιοχές όπου επιτρέπεται μόνο  κατοικία.

Χθες, ενώπιον της επταμελούς σύνθεσης του Ε΄ Τμήματος του Δικαστηρίου συζητήθηκαν 11 από τις 16 προσφυγές που έγιναν από την Ελληνική Εταιρεία για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό (ΕΛΛΕΤ) και αφορούν κτίρια που μισθώνονται ολόκληρα από τουριστικές επιχειρήσεις και λειτουργούν ως Airbnb ενώ, όπως καταγγέλλεται, ουσιαστικά λειτουργούν ως ξενοδοχεία.

Ολόκληρα κτίρια σε Airbnb

Σύμφωνα με τα όσα υποστήριξε κατά τη χθεσινή εισήγησή του ο ειδικός στο Χωροταξικό, Πολεοδομικό και Περιβαλλοντικό Δίκαιο, καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου κ. Δημήτριος Μέλισσας, ο οποίος εκπροσώπησε στη δίκη την ΕΛΛΕΤ, τα τελευταία χρόνια αυτές οι  τουριστικές επιχειρήσεις μισθώνουν ολόκληρα κτίρια και «αξιοποιούν κάθε δωμάτιό τους ξεχωριστά με διαφορετική τιμολογιακή πολιτική  από 300 έως 800 ευρώ/μέρα,  με διάφορες παροχές όπως πρωινό σε όλους τους ενοίκους ή σε ορισμένους,  δωρεάν προϊόντα περιποίησης (ισιωτικό μαλλιών, σαπούνι, σαμπουάν κλπ), με 24ωρη ρεσεψιόν ενώ σε ορισμένα  καταλύματα υπάρχει ταράτσα που σερβίρει πρωινό ή ποτό ή και τα δύο».

Η περίπτωση της Πλάκας

Σύμφωνα με τον ίδιο, η αυξανόμενη αξιοποίηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων    έχει οδηγήσει στην παράνομη αλλαγή χρήσης σωρείας ακινήτων στην Πλάκα από κατοικία σε τουριστικά καταλύματα, κατά παράβαση των χρήσεων που επιτρέπονται στην Πλάκα. Οι χρήσεις που επιτρέπονται στην περιοχή με βάση τα δύο Προεδρικά Διατάγματα (του 1979 με το οποίο  θεσπίστηκαν περιορισμοί και απαγορεύσεις   και   του 1993 με το  οποίο καθορίστηκαν  ειδικές χρήσεις γης) είναι ελάχιστες, δηλαδή κατοικίες, εμπορικά καταστήματα που εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες κάθε γειτονιάς, τραπεζικά καταστήματα, γραφεία και Διοίκηση. Κατ΄εξαίρεση επιτρέπονται, σε συγκεκριμένα σημεία που καθορίζονται στο ΠΔ, θρησκευτικοί χώροι, χώροι συνάθροισης κοινού,  κτίρια εκπαίδευσης κλπ καθώς και ξενώνες, ξενοδοχεία και άλλες τουριστικές  εγκαταστάσεις,  με εξαίρεση εκείνες που λειτουργούσαν νομίμως πριν τις  23 Νοεμβρίου 1982.

Τι θα κριθεί

Το βασικό που αναμένεται  θα κριθεί στη δίκη είναι εάν οι   βραχυχρόνιες μισθώσεις αποτελούν ένα είδος αστικής μίσθωσης, άρα πρόκειται για κατοικίες ή αφορούν  τουριστική δραστηριότητα που δεν «χωρά» στις επιτρεπόμενες χρήσεις γης της Πλάκας. Στην περίπτωση που οι προσφυγές γίνουν δεκτές, αφενός μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για ανάλογες αποφάσεις επί αντίστοιχων προσφυγών για Airbnb σε άλλες περιοχές της χώρας που  διέπονται από προστατευτικά πολεοδομικά καθεστώτα ενώ η νομολογία του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας.

Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Δήμος Αθηναίων  (σ.σ. είχε αρνηθεί να σφραγίσει τα 16 κτίρια καθώς δεν ορίζεται στη νομοθεσία ότι οι κατοικίες που μισθώνονται ως Airbnb αποτελούν τουριστικά καταλύματα) κατά τη  χθεσινή ακροαματική διαδικασία κατέθεσε υπόμνημα και δεν παραστάθηκε στη συζήτηση.  Ούτε νομικός σύμβουλος του κράτους παρέστη ενώ από την πλευρά των 11 τουριστικών επιχειρήσεων, είναι αξιοσημείωτο ότι μόνο δύο εκπροσωπήθηκαν από δικηγόρο.