Η τεχνολογία και η εκπαίδευση ως μοχλός ώθησης της ελληνικής οικονομίας

Η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην Ελληνική οικονομία αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας σε διεθνές επίπεδο. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει χαμηλότερες επιδόσεις σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε βασικούς δείκτες ψηφιακής έντασης και τεχνολογικής ανάπτυξης.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό των επιχειρήσεων που διαθέτουν τουλάχιστον ένα βασικό επίπεδο ψηφιακής έντασης ανέρχεται στο 43,3%, ήτοι σημαντικά χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 57,8%. Αντίστοιχα, η χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης από τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα φτάνει μόλις το 9,8%, όταν στην Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό είναι 13,5%.

Η τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας δεν περιορίζεται μόνο στις επιχειρήσεις, αλλά επηρεάζει συνολικά την οικονομική δραστηριότητα. Ο τομέας των Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αποτελεί σημαντικό παράγοντα της οικονομικής ανάπτυξης, όμως το μερίδιό του στη συνολική προστιθέμενη αξία της χώρας βρίσκεται στο 3,5%, ενώ στην ΕΕ ανέρχεται στο 5,5%. Η ενίσχυση του τομέα αυτού είναι καθοριστική για την αύξηση της παραγωγικότητας και της διεθνούς ανταγωνιστικότητας.

Ένας ακόμη καθοριστικός παράγοντας για τη διαμόρφωση ενός ανθεκτικού και καινοτόμου οικονομικού περιβάλλοντος είναι η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων στον πληθυσμό. Στην Ελλάδα, το ποσοστό των ανθρώπων με τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες ανέρχεται στο 52,4%, έναντι 55,6% στην ΕΕ. Αν και η διαφορά αυτή δεν είναι τεράστια, υποδεικνύει την ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση και προσαρμογή στις νέες τεχνολογικές απαιτήσεις, τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους νέους επιστήμονες που θα κληθούν να στελεχώσουν τις επιχειρήσεις του μέλλοντος.

Η δημιουργία ενός οικοσυστήματος καινοτομίας και η ενίσχυση της ψηφιακής μετάβασης των επιχειρήσεων απαιτούν στοχευμένες παρεμβάσεις. Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τεχνολογικές επενδύσεις, η ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ του ιδιωτικού και του ακαδημαϊκού τομέα, καθώς και η προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας αποτελούν κλειδιά για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Σε αυτό το πλαίσιο, η εκπαίδευση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.

Το Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό οικοσύστημα έρευνας, εκπαίδευσης και καινοτομίας, το οποίο συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Μέσω του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών (ΜΠΣ) Financial Technology (FinTech), το οποίο εστιάζει στη χρηματοοικονομική τεχνολογία, στην τεχνητή νοημοσύνη και στην επιστήμη των δεδομένων, παρέχονται στους φοιτητές οι δεξιότητες που απαιτούνται για τη στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού. Παράλληλα, το ΕΚΠΑ διαδραματίζει κομβικό ρόλο στη διασύνδεση της ακαδημαϊκής γνώσης με την αγορά εργασίας, μέσα από συνεργασίες με μεγάλους οργανισμούς, επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα. Οι δράσεις αυτές ενισχύουν την καινοτομία και διαμορφώνουν ένα περιβάλλον που προάγει τη δημιουργία νέων τεχνολογικών λύσεων, ενώ συμβάλλουν στην ανάδειξη της Ελλάδας ως περιφερειακού κόμβου ανάπτυξης τεχνολογίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε έναν περιφερειακό κόμβο τεχνολογικής ανάπτυξης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αξιοποιώντας τις επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη, την καινοτομία και την έρευνα. Η ενίσχυση του τεχνολογικού τομέα και η ανάπτυξη ενός ισχυρού ανθρώπινου δυναμικού με ψηφιακές δεξιότητες μπορούν να λειτουργήσουν ως μοχλοί ανάπτυξης, προσφέροντας νέες προοπτικές για το μέλλον της Ελληνικής οικονομίας.

Αριστείδης Σάμιτας – Πάνος Ξυδώνας – Στέφανος Θεοφίλης

O κ. Σάμιτας είναι Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος MSc in Financial Technology. Ο κ. Ξυδώνας είναι Καθηγητής στην ESSCA Grande École και Πρόεδρος της Επενδυτικής Επιτροπής της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών. Ο κ. Θεοφίλης είναι Υπ. Διδάκτορας του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων & Οργανισμών του Πανεπιστημίου Αθηνών.