Τζεντ ΜακΚάλεμπ: Ο δισεκατομμυριούχος των κρυπτονομισμάτων που θέλει να κατασκευάσει τον πρώτο εμπορικό διαστημικό σταθμό

Το σχέδιο κατασκευής ενός διαστημικού σταθμού σε τροχιά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι πρόκειται για ένα «άπιαστο όνειρο». Όμως, για τον φιλόδοξο ΜακΚάλεμπ ο ουρανός, ή καλύτερα το διάστημα εν προκειμένω, δεν έχει όρια.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, το οποίο πήρε συνέντευξη από τον ΜακΚάλεμπ και τον παρουσιάζει σε ένα εκτενές θέμα, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας των crypto είναι ο μοναδικός χρηματοδότης μιας εξαιρετικά δύσκολης προσπάθειας: Θέλει να κατασκευάσει τον πρώτο εμπορικό διαστημικό σταθμό στον κόσμο και να τον θέσει σε τροχιά.

Απώτερος στόχος του Τζεντ ΜακΚάλεμπ ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός

Για τον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία των Bitcoins το όνειρο αυτό αποτελεί ένα σκαλοπάτι για ένα ακόμα μεγαλύτερο όνειρο: Την αντικατάσταση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS).

Αν επιτύχει, η startup του Vast Space LLC, θα έχει ισχυρές πιθανότητες να κερδίσει ένα επικερδές συμβόλαιο με τη NASA το επόμενο έτος, για την αντικατάσταση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.

Αν αποτύχει, ο ΜακΚάλεμπ λέει ότι είναι πλήρως προετοιμασμένος να χάσει ένα δισ. δολάρια από την περιουσία του.

Ο ΜακΚάλεμπ ελέγχει δισεκατομμύρια, εν μέρει μέσω δύο ιδρυμάτων, τα οποία στο τέλος του 2023 παρουσίασαν συνολικά περιουσιακά στοιχεία ύψους 3,3 δισ. δολαρίων, χρηματοδοτούμενα από τις δικές του δωρεές.

Ένα άλμα από τη γη στο διάστημα

«Είναι εξαιρετικά σημαντικό οι άνθρωποι να κάνουν αυτό το άλμα, από τον κόσμο που ζούμε σήμερα σε έναν πιθανό κόσμο όπου πολλοί θα ζουν εκτός γης», λέει ο πενηντάχρονος ΜακΚάλεμπ από τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στην Καλιφόρνια.  «Δεν υπάρχουν πολλοί που είναι πρόθυμοι να αφιερώσουν τους ίδιους πόρους, χρόνο και αντοχή στον κίνδυνο, όπως εγώ».

Έκτοτε, έχει προσλάβει έναν βετεράνο της βιομηχανίας ως διευθύνοντα σύμβουλο, ενώ η SpaceX παρέχει στη Vast ορισμένες από τις τεχνολογίες της, την ώρα που ο Ίλον Μασκ πιέζει τις ΗΠΑ να επιταχύνουν το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), ο οποίος αναμένεται να αποσυρθεί έως το τέλος του 2030.

Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός αναμένεται να αποσυρθεί έως το τέλος του 2030

Η Vast, που ιδρύθηκε το 2021, συναρμολογεί το διαστημόπλοιό της, εν μέρει με εξαρτήματα που ανέπτυξε η SpaceX, όπως ένας προσαρμογέας πρόσδεσης που συνδέει την κάψουλα Dragon της SpaceX με τον σταθμό της Vast και ένα διαστημικό σύστημα διαδικτύου που θα παρέχει Wi-Fi στον σταθμό μέσω του Starlink.

Η Vast έχει ήδη κλείσει πτήσεις με τη SpaceX για να στείλει τον εξοπλισμό της σε τροχιά και να μεταφέρει πλήρωμα στον σταθμό της, ενώ η SpaceX έχει συμφωνήσει να μεταφέρει αστροναύτες για τη Vast, εφόσον η NASA δώσει την έγκρισή της.

Ωστόσο, το εγχείρημα παραμένει τρομακτικό ενώ η μέχρι τώρα πορεία του ΜακΚάλεμπ δεν δείχνει ότι είναι το κατάλληλο άτομο για το φέρει σε πέρας.

Ένας επιχειρηματίας που σκοπίμως παίρνει ρίσκα

Ο νεαρός αγρότης από το Άρκανσας και πρώην φοιτητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Μπέρκλεϊ, που όμως εγκατέλειψε, δεν έχει καμία προϋπηρεσία στον κλάδο.

Η καριέρα του χαρακτηρίζεται από μια τάση να εισέρχεται νωρίς σε αγορές αναδυόμενων  τεχνολογιών και στη συνέχεια να στρέφεται αλλού, προτού οι κυβερνητικοί κανονισμοί ή άλλες προκλήσεις ανατρέψουν τα σχέδιά του—όχι ακριβώς το είδος μακροπρόθεσμης δέσμευσης που φαίνεται απαραίτητο για να κερδίσει έναν διαγωνισμό υψηλού ρίσκου για τη δημιουργία ενός τεχνολογικού θαύματος.

Ο Σαμ Γιαγκάν, φίλος του ΜακΚάλεμπ και συνιδρυτής μιας διαδικτυακής υπηρεσίας διαμοιρασμού αρχείων που έφτιαξαν πριν από 20 χρόνια, λέει ότι ο επιχειρηματίας είναι σκόπιμα ριψοκίνδυνος. «Είναι εξαιρετικά ορθολογικός σε αυτά τα θέματα», λέει ο Γιαγκάν, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Corazon Capital. «Αλλά ίσως είναι ελαφρώς εκκεντρικός στην προθυμία του να αναλάβει αυτό που εσύ κι εγώ θα θεωρούσαμε τεράστιο ρίσκο».

Ο διαστημικός σταθμός Haven-1

Αυτή τη στιγμή, η κύρια προτεραιότητα της Vast είναι να στείλει τον πρώτο της σταθμό σε τροχιά. Η εταιρεία έχει αυξήσει το προσωπικό της και μέσα σε ένα χρόνο οι 200 εργαζόμενοι έχουν γίνει 740!

Τα κεντρικά γραφεία της Vast λειτουργούν ασταμάτητα, με μηχανικούς και συνεργεία κατασκευών να εργάζονται σε εναλλασσόμενες βάρδιες, είτε για την επέκταση των εγκαταστάσεών της στο Λονγκ Μπιτς, είτε για την κατασκευή του πρώτου πρωτότυπου διαστημικού σταθμού της Vast, του Haven-1.

Οι διαστημικοί σταθμοί υπήρξαν ανέκαθεν χρήσιμοι για τις ΗΠΑ, από το 1973, όταν οι αστροναύτες επιβιβάζονταν για πρώτη φορά στον πειραματικό σταθμό Skylab. Δεκαετίες αργότερα και καθώς ο Ψυχρός Πόλεμος υποχωρούσε, η NASA συνεργάστηκε με τη Ρωσία και άλλα έθνη για να κατασκευάσει τον μεγαλύτερο διεθνή διαστημικό σταθμό. Από τον Νοέμβριο του 2000, υπήρχε πάντα τουλάχιστον ένα μέλος πληρώματος στον ISS, συχνά ερευνώντας πώς συμπεριφέρονται τα υλικά και το ανθρώπινο σώμα στο περιβάλλον της μικροβαρύτητας.

Το Haven-1, με ύψος περίπου 10 μέτρα και πλάτος 4,4 μέτρα, έχει σχεδιαστεί ώστε να χωράει ακριβώς στο ρύγχος ενός πυραύλου Falcon 9 της SpaceX. Θα διαθέτει κατοικήσιμο χώρο σχεδόν όσο δύο τροχόσπιτα. Θα είναι εξοπλισμένος με ατομικούς χώρους ύπνου, ένα μεγάλο παράθυρο, ξύλινη επένδυση και ένα κοινόχρηστο τραπέζι για τετραμελές πλήρωμα.

Ή τουλάχιστον, αυτός είναι ο στόχος. Τον Ιανουάριο, η εταιρεία ξεκίνησε την κατασκευή του Haven-1, με προτεινόμενη ημερομηνία εκτόξευσης τον Μάιο του 2026—μια αναβολή από τον αρχικό στόχο, που προέβλεπε εκτόξευση ήδη από τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους.

Μόλις το Haven-1 εκτοξευτεί, και εφόσον όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, η Vast θα στείλει στο διάστημα ένα πλήρωμα τεσσάρων αστροναυτών με έναν πύραυλο Falcon 9, ώστε να προσδεθούν στον σταθμό. Αν η πρώτη αποστολή είναι επιτυχής, το επόμενο βήμα της Vast είναι να στείλει το πρώτο τμήμα του επόμενου σταθμού της, Haven-2, έως το 2028. Αυτός θα αποτελέσει το αρχικό κομμάτι μιας πολύ μεγαλύτερης βάσης, σχεδιασμένης να αντικαταστήσει τον ISS της NASA.

Ανταγωνιστές όπως η Axiom Space, η Blue Origin και η Voyager Space Holdings προσπαθούν επίσης να κατασκευάσουν τους δικούς τους διαστημικούς σταθμούς. Ωστόσο, ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της Vast είναι η προθυμία του ΜακΚάλεμπ να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα, σχεδόν εξ ολοκλήρου με δικά του κεφάλαια. Οι ανταγωνιστές της Vast, παρά την εμπειρία τους στον τομέα του διαστήματος και τα συμβόλαια εκτόξευσης που έχουν εξασφαλίσει, δεν διαθέτουν δεν διαθέτουν μια τόσο στενή συνεργασία με τη SpaceX.

Τα εγχειρήματα του ΜακΚάλεμπ

Το πρώτο εγχείρημα του ΜακΚάλεμπ, το eDonkey, ήταν μία από τις πρώτες υπηρεσίες διαμοιρασμού αρχείων στο διαδίκτυο—ένας από τους πρώτους ανταγωνιστές του Napster. Ιδρύθηκε το 2000 και επέτρεπε στους χρήστες να μοιράζονται δωρεάν μουσική και ταινίες, αποφέροντας στην εταιρεία εκατομμύρια δολάρια ετησίως από διαφημιστικά έσοδα. Το 2006, η πλατφόρμα έκλεισε αφού συμφώνησε να καταβάλει 30 εκατ. δολάρια στη Recording Industry Association of America για να αποφύγει αγωγές περί παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων.

Η επόμενη μεγάλη επιτυχία του ήταν το Mt. Gox, μία από τις πρώτες πλατφόρμες συναλλαγών Bitcoin παγκοσμίως. Ο ιστότοπος, που ίδρυσε το 2010, γνώρισε ταχεία ανάπτυξη, προτού ο ΜακΚάλεμπ πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος του, ένα χρόνο αργότερα, για άγνωστο ποσό.

Τον Φεβρουάριο του 2014, το ανταλλακτήριο κατέρρευσε και κήρυξε πτώχευση, με τους χρήστες να χάνουν Bitcoin αξίας άνω των 400 εκατ. δολαρίων—η μεγαλύτερη κατάρρευση στην ιστορία των κρυπτονομισμάτων μέχρι την πτώση της FTX το 2023. Παρά το γεγονός ότι εξακολουθούσε να κατέχει μειοψηφικό ποσοστό, ο ΜακΚάλεμπ δεν αντιμετώπισε κυρώσεις και δήλωσε ότι και ο ίδιος είχε χάσει χρήματα από την κατάρρευση.

Μέχρι τότε, ο ΜακΚάλεμπ είχε ήδη ξεκινήσει το επόμενο εγχείρημά του: το XRP, το κρυπτονόμισμα που λειτουργεί στο πρωτόκολλο Ripple, το οποίο επίσης συνδιαχειριζόταν. Στην αρχή, κατείχε το 9% των νομισμάτων. Ωστόσο, μετά από διαφωνίες με τους συνιδρυτές του, αποχώρησε από την εταιρεία το 2013, κρατώντας όμως το μερίδιό του σε XRP, το οποίο άρχισε να ρευστοποιεί σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Η αξία του XRP εκτοξεύθηκε κατά τη φρενίτιδα των κρυπτονομισμάτων στα τέλη του 2017, με τη συνολική κεφαλαιοποίησή του να φτάνει τα 130 δισ. δολάρια τον Ιανουάριο του 2018. Σύμφωνα με ανάλυση συναλλαγών από το XRPScan, ο ΜακΚάλεμπ αποκόμισε περίπου 3,2 δισ. δολάρια από την πώληση XRP και μετοχών της Ripple μεταξύ 2014 και 2022. Συνίδρυσε επίσης το Stellar, ένα δίκτυο πληρωμών ανοιχτού κώδικα.

«Είναι ένας από τους 10 πιο σημαντικούς ιδρυτές στον χώρο των κρυπτονομισμάτων, αν και ελάχιστοι τον γνωρίζουν πραγματικά», λέει ο Νικ Κάρτερ, συνιδρυτής της Castle Island Ventures, μιας επενδυτικής εταιρείας που εστιάζει σε δημόσια blockchains. «Είναι ενδιαφέρον. Οι υπόλοιποι είναι συνήθως εκκεντρικοί, φωνακλάδες, και εντυπωσιακοί. Ο ΜακΚάλεμπ δεν είναι έτσι».

Παρά την επιτυχία του, ο ΜακΚάλεμπ κρατά τον κύκλο του κλειστό, συνεργαζόμενος με τον Γιαγκάν και άλλους μακροχρόνιους συνεργάτες του. Έχει ένα σπίτι στην Κόστα Ρίκα  και ένα άλλο στο Μπέρκλεϊ ενώ διαθέτει επίσης το δικό του αεροπλάνο.

Αν η προσπάθεια του McCaleb αποδειχθεί επιτυχής, η Vast έχει κλείσει αρκετές επανδρωμένες αποστολές με τη SpaceX για την εκτόξευση ιδιωτών αστροναυτών σε τροχιά.  «Ως παιδί, περνούσα πολύ χρόνο έξω εξερευνώντας, κοιτάζοντας τον ουρανό και θαυμάζοντας πόσο εκπληκτικός είναι», λέει ο ΜακΚάλεμπ. Όμως, όλο το εγχείρημα εξαρτάται πρώτα από την ικανότητα της εταιρείας να εξασφαλίσει τα τελικά συμβόλαια για το πρόγραμμα της NASA, το οποίο προορίζεται να δώσει ώθηση στους εμπορικούς διαστημικούς σταθμούς, που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τον ISS. Το πρόγραμμα συνοδεύεται από μια «μαλακή εγγύηση» ότι η NASA θα αγοράσει χρόνο και χώρο στους σταθμούς που καταφέρουν να μπουν σε τροχιά, παρέχοντας σταθερές πηγές εσόδων. Τα συμβόλαια αναμένεται να απονεμηθούν στα μέσα του 2026.