ΕΚΤ-Fed: Ποιος θα βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά;

Δεν έχει περάσει πολύ καιρός, από τότε που οι αγορές στοιχημάτιζαν ότι οι κεντρικές τράπεζες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα έκαναν ένα διάλειμμα στις μειώσεις των επιτοκίων τους. Ωστόσο, το δασμολογικό κρεσέντο του Ντόναλντ Τραμπ αλλάζει σημαντικά τα δεδομένα…

Οι κεντρικοί τραπεζίτες τώρα ακροβατούν σε ένα τεντωμένο σκοινί, προσπαθώντας να σταθμίσουν τι έχει μεγαλύτερη βαρύτητα στο νέο περιβάλλον που δημιουργείται: οι φόβοι για ύφεση, ή οι πληθωριστικές πιέσεις;

Και μέσα στο κλίμα αυτό, οι traders αλλάζουν τα στοιχήματά τους, προβλέποντας νέες μειώσεις επιτοκίων το προσεχές διάστημα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τη Federal Reserve. Και κάποιοι προχωρούν ακόμα περαιτέρω, προβάλλοντας το αφήγημα ακόμα και μίας έκτακτης συνεδρίασης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ πριν από τον Μάιο.

Το βασικό ερώτημα είναι εάν οι προοπτικές θα μπορούσαν να γίνουν τόσο τρομερές ώστε η ΕΚΤ να αναγκαστεί να στραφεί σε μεγαλύτερες περικοπές για να τονώσει την οικονομία ή να προσφέρει backstop ρευστότητας.

Η σκυτάλη στην ΕΚΤ

Το πρώτο τεστ έρχεται από ΕΚΤ, η οποία συνεδριάζει την επόμενη εβδομάδα (17 Απριλίου) και μετά πάλι τον Ιούνιο, με τους επενδυτές να ποντάρουν ότι και στις δύο συναντήσεις θα μειώσει το κόστος δανεισμού,

Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, οι επενδυτές τιμολογούν με πιθανότητα 90% ότι  Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων της κατά 25 μονάδες βάσης  στις 17 Απριλίου έναντι 70% που ήταν πριν από τις ανακοινώσεις των δασμών της λεγόμενης «Ημέρας Απελευθέρωσης» του Τραμπ στις 2 Απριλίου. Και αναμένουν δύο περαιτέρω μειώσεις μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Αλλάζουν τα δεδομένα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Υποστήριξε παράλληλα, ότι το βασικό ερώτημα είναι εάν οι προοπτικές θα μπορούσαν να γίνουν τόσο τρομερές ώστε η ΕΚΤ να αναγκαστεί να στραφεί σε μεγαλύτερες περικοπές για να τονώσει την οικονομία ή να προσφέρει backstop ρευστότητας.

Ο Γιάννης Στουρνάρας προειδοποίησε ότι ο επικείμενος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος είναι πιθανό να επιβαρύνει πολύ την οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης

«Η ανάπτυξη έγινε ξαφνικά το βασικό πρόβλημα σε όλο τον κόσμο, και αυτό περιλαμβάνει την Ευρώπη», δήλωσε ο Mahmood Pradhan, παγκόσμιος επικεφαλής μακροοικονομικής στην Amundi Asset Management. “Αυτό θα αντισταθμίσει τις ανησυχίες για τον πληθωρισμό, το οποίο είναι περισσότερο ένα ζήτημα στις ΗΠΑ. Αυτό σηματοδοτεί χαλάρωση της πολιτικής στην Ευρώπη.”

Το καμπανάκι Στουρνάρα

Οι σαρωτικοί δασμοί του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απειλούν με ένα μεγάλο «σοκ ζήτησης» στην ευρωζώνη, προειδοποίησε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας σε συνέντευξή του στους FT, ενόψει και της αναμενόμενης επόμενης απόφασης της ΕΚΤ για τα επιτόκια στις 17 Απριλίου.

Ο Γιάννης Στουρνάρας προειδοποίησε ότι ο επικείμενος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος είναι πιθανό να επιβαρύνει πολύ την οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης. «Μια αξιοσημείωτη αρνητική επίπτωση στην ανάπτυξη θα μπορούσε να καταστήσει τη δραστηριότητα πολύ πιο αδύναμη από το αναμενόμενο, παρασύροντας τον πληθωρισμό κάτω από τους στόχους μας», είπε χαρακτηριστικά.

Ένα από τα μακροβιότερα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, όπως γράφουν οι FT, ο επικεφαλής της ΤτΕ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι τι η ευρωζώνη απειλείται από τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ σε μια χρονική στιγμή που οι προοπτικές για ανάπτυξη ήταν ήδη «μέτριες» και ο πληθωρισμός βρίσκεται σε πορεία επίτευξης του στόχου του 2%.

Τι προβλέπουν οι αναλυτές

Αναλυτές και επενδυτές είπαν ότι οι ανακοινώσεις για τους δασμούς του Τραμπ αύξησαν την πιθανότητα νέας μείωσης των επιτοκίων κατά 25% τον Απρίλιο.

Η JPMorgan, η οποία προηγουμένως ανέμενε ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά στο 2,5% τον Απρίλιο, την Παρασκευή άλλαξε άποψη και τώρα προβλέπει νέα μείωση κατά 25% και θα ακολουθήσουν άλλες δύο τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο.

Οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs την Παρασκευή δήλωσαν επίσης ότι μια περικοπή τον Απρίλιο είναι «τώρα πολύ πιθανή».

Τι θα κάνει η Fed

Και καθώς οι αγορές βυθίζονται υπό το φόβο της ύφεσης οι traders αυξάνουν τις εκτιμήσεις για τη μείωση των αμερικανικών επιτοκίων, προσβλέποντας σε μια πυροσβεστική παρέμβαση της Fed.

Οι αγορές τιμολογούν πλέον για πέντε μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, ή 125 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του έτους, σύμφωνα με τα overnight interest-rate swaps. Αν και στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης οι προσδοκίες για την αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού μειώθηκαν πάλι ωστόσο η ενίσχυση ήταν απότομη, καθώς πριν την ανακοίνωση των δασμών η αγορά είχε τιμολογήσει τρεις μειώσεις επιτοκίων. Ενδιαφέρον είναι ότι τα swaps δίνουν μια πιθανότητα 40% για έκτακτη μείωση των αμερικανικών επιτοκίων μέχρι την επόμενη εβδομάδα, πολύ πριν τη συνεδρίαση στις 7 Μαΐου.

Οι έκτακτες μειώσεις των επιτοκίων είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιεί με πολύ μεγάλη φειδώ η κεντρική τράπεζα. Τελευταία φορά το χρησιμοποίησε στις αρχές του 2020, καθώς η πανδημία αναστάτωσε τις αγορές. Δεν το χρησιμοποίησε τον Αύγουστο του 2024 όταν το κλείσιμο των θέσεων του carry trade σε γεν οδήγησε σε μαζικό sell off τις αγορές.

Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ μιλώντας την Παρασκευή, έστειλε μήνυμα για πάγωμα των επιτοκίων. Ο οικονομικός αντίκτυπος των νέων δασμών είναι πιθανό να είναι σημαντικά μεγαλύτερος απ’ ότι αναμενόταν και η κεντρική τράπεζα πρέπει να διασφαλίσει ότι αυτό δεν θα οδηγήσει σε αυξανόμενο πρόβλημα πληθωρισμού, είπε και σημείωσε ότι η κεντρική τράπεζα έχει χρόνο για να αποφασίσει τις επόμενες κινήσεις νομισματικής πολιτικής.

«Ενώ η αβεβαιότητα παραμένει αυξημένη, καθίσταται πλέον σαφές ότι οι αυξήσεις των δασμών θα είναι σημαντικά μεγαλύτερες από ό,τι αναμενόταν» τόνισε ο Πάουελ στο ετήσιο συνέδριο της Society for Advancing Business Editing and Writing «Το ίδιο είναι πιθανό να ισχύει και για τις οικονομικές επιπτώσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν υψηλότερο πληθωρισμό και βραδύτερη ανάπτυξη».

Οι αξιωματούχοι της Fed καλούνται να αντιμετωπίσουν μια εξαιρετικά αβέβαιη προοπτική με αυξημένους κινδύνους τόσο για υψηλότερη ανεργία όσο και υψηλότερο πληθωρισμό που υπονομεύουν και τις δύο εντολές της κεντρικής τράπεζας για πληθωρισμό 2% και μέγιστη απασχόληση.