Δασμοί Τραμπ: Στη δίνη του εμπορικού πολέμου – Πόσο θωρακισμένη είναι η Ελλάδα

Στο φλέγον ζήτημα του εμπορικού πολέμου που πυροδότησε η απόφαση του Αμερικανού προέδρου να επιβάλλει δασμούς στα εισαγόμενα αγαθά αναφέρθηκαν οι ομιλητές του ΟΤ Delphi Economic Forum X, αναλύοντας και σχολιάζοντας τις πολύπλευρες επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρώπης.

«Κανένας εμπορικός πόλεμος δεν είναι θετικός», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, τονίζοντας πως «παράγει ανησυχία». Εξήγησε ότι η διελκυστίνδα μέτρων και αντίμετρων δημιουργούν ένα εξαιρετικά σύνθετο περιβάλλον, με αρνητικά παρεπόμενα τον πληθωρισμό, την ύφεση και την αύξηση των επιτοκίων.

«Η πραγματικότητα είναι ότι πρέπει να αναζητούμε παραγωγικές λύσεις σε προβλήματα εμπορίου», σημείωσε και τόνισε ότι «ο προστατευτισμός δεν συντελεί στην καλή λειτουργία της οικονομίας».

Την εκτίμηση πως βρισκόμαστε σε μια φάση διαπραγματευτική φάση, με τον πρόεδρο Τραμπ να προσπαθεί να επιβάλλει τους όρους του εξέφρασε ο Ομ. Καθ. Οικονομικών ΕΚΠΑ και πρώην υπουργός, Τάσος Γιαννίτσης, προβλέποντας «μια ισχυρή σύγκρουση ικανή να δημιουργήσει προβλήματα και στην αμερικανική και στην παγκόσμια οικονομία».

Οπως εξήγησε, οι επιλογές του Τραμπ είναι ενδεικτικές ενός ηγεμόνα, αυτού του μεταπολεμικού κόσμου, ιδιαίτερα εξασθενημένου. «Αυτές τις κινήσεις δεν τις κάνει κάποιος που είναι πραγματικός ηγεμόνας. Δείχνει ότι έχει ανάγκη από μέτρα που δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ και προσφεύγει σε αυτά».

Επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία

Σε ό, τι αφορά την Ελλάδα, ανέφερε ότι «το πρόβλημα δεν είναι οι δασμοί σε κάποια ελληνικά προϊόντα, που, εάν τα πράγματα μείνουν εκεί που έχει λεχθεί, είναι ελέγξιμα», αλλά οι δευτερογενείς επιπτώσεις. Εάν, είπε, η ΕΕ, που είναι ο μεγαλύτερος προορισμός ελληνικών προϊόντων, προχωρήσει σε συνθήκες ύφεσης λόγω των αμερικανικών δασμών, θα δημιουργήσει και στην ελληνική οικονομία πρόβλημα. Σύμφωνα με τον ίδιο, εάν επαληθευτούν οι εκτιμήσεις απώλειες της τάξης του 0,4% – 0,5% στο ελληνικό ΑΕΠ, είναι πολύ σημαντικό ποσοστό, επί του 2% στο οποίο υπολογίζεται η ανάπτυξη.

«Η Ελλάδα είναι προτελευταία στην ΕΕ σε όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Το 2025 ήταν στη 14η θέση και τώρα είναι την 26η. Τα πράγματα για εμάς δεν είναι τα καλύτερα. Αν όλη αυτή αναστάτωση σε βρει σε μια κατάσταση που μόλις βγήκες από δύο μεγάλες κρίσεις, αλλά και σε μια κατάσταση που έχεις σοβαρά προβλήματα -και η Ελλάδα έχει- πρέπει να σκεφτείς πολύ περισσότερο τι επιπτώσεις μπορείς να έχεις: πρώτον αύξηση στις τιμές των προϊόντων, δεύτερον να μειωθούν οι εξαγωγές, τρίτον να υποστούμε αρνητικές επιδράσεις στον ρυθμό μεγέθυνσης λόγω του περιορισμού της ανάπτυξης στην ΕΕ, ως μεγαλύτερου αγοραστή ελληνικών προϊόντων, τέταρτον επιπτώσεις στην απασχόληση και στους μισθούς», είπε χωρίς περιστροφές ο κ. Γιαννίτσης.

Διατύπωσε, όμως, την άποψη ότι ενώ σίγουρα θα επηρεαστεί η κατανομή εισοδήματος στην Ελλάδα, οι μειώσεις του μέσου εισοδήματος μπορεί να έρθουν λόγω πληθωρισμού, δεν θα υπάρξουν, όμως, «αυτήν τη στιγμή» πραγματικές μειώσεις.

Πώς πρέπει να απαντήσει η Ελλάδα

Ερωτηθείς από τον δημοσιογράφο του ΟΤ πώς πρέπει να απαντήσει η Ελλάδα σε ό, τι καινούργιο φέρνουν οι καιροί που διανύουμε, ο κ. Γιαννίτσης ήταν κατηγορηματικός: «Δίνοντας έμφαση σε κάτι που δεν έχει δώσει έμφαση [η χώρα] για όλα τα χρόνια μετά την οικονομική κρίση. Και αυτό είναι οι επενδύσεις», οι οποίες, όπως τόνισε, αυξάνονται, μεν, από ένα πολύ χαμηλό επίπεδο, δε. «Είναι το τελευταίο στην ΕΕ και παρασάγγας χαμηλότερο από αυτό που είχαμε πριν την κρίση ως ποσοστό του ΑΕΠ».

Ο ίδιος, απέδωσε το γεγονός ότι οι επενδύσεις δεν έχουν «ξεκολλήσει», σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την αβεβαιότητα που γεννούν οι εσωτερικές συνθήκες στην Ελλάδα και όχι μόνο οι εξωτερικές. Στην Ελλάδα, οι θεσμοί αλλάζουν κάθε τόσο και αυτό λειτουργεί ανασταλτικά στις επενδύσεις, είπε.

Το παράδειγμα του αλουμίνιου

Στις έμμεσες επιπτώσεις εστίασε και ο καθηγητής ηλεκτρονικού επιχειρείν στο ΟΠΑ, Γιώργος Δουκίδης, μιλώντας στον ΟΤ στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum X.

Ως παράδειγμα ανέφερε τον κλάδο του αλουμινίου, που, όπως είπε, στη χώρα μας είναι από τους πιο εξαγωγικούς και από τους πιο παραγωγικούς. «Εξάγει στην Αμερική, αλλά τα προϊόντα είναι τόσο εξειδικευμένα και τόσο υψηλής ποιότητας που δεν θα επηρεαστούν», εκτίμησε.

Πρόσθεσε, όμως, με έμφαση ότι το πρόβλημα μπορεί να προκύψει μέσω Κίνας. Και αυτό, γιατί, η Κίνα ως μεγαλύτερος παραγωγός αλουμινίου στον κόσμο, μετά την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ, μπορεί να αναζητήσει άλλες αγορές.

Και η Ευρώπη ως η μεγαλύτερη αγορά, των 500 εκατ. ευρώ, θα είναι ο στόχος. Αυτήν τη στιγμή από την Ευρώπη υπάρχουν για την Κίνα συγκεκριμένοι δασμοί οι οποίοι λήγουν σε λίγες εβδομάδες. «Αρα, πόσο προετοιμασμένη είναι η Ελλάδα να θέσει αυτούς τους δασμούς ή να δει και κάτι άλλο;», αναρωτήθηκε ο κ. Δουκίδης.

Σε σχέση με το οικονομικό κόστος, ο κ. Δουκίδης σημείωσε ότι για τη χώρα μας το αλουμίνιο κάνει 2 δισ. εξαγωγές, είναι ο τέταρτος πιο εξαγωγικός κλάδος της χώρας και ο δεύτερος σε ισοζύγιο πληρωμών.

Αύξηση πληθωρισμού, μείωση εισοδήματος

Η επιβολή των δασμών, θα αυξήσει τον πληθωρισμό και θα μειώσει το διαθέσιμο εισόδημα των Αμερικανών, με αποτέλεσμα να μειωθούν και οι δαπάνες τους υπογράμμισε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γιάννης Χατζής σχολιάζοντας το θέμα των δασμών.

Στην ερώτηση αν θα αλλάξει στρατηγική ο τουρισμός, ο κ. Χατζής είπε ότι βρισκόμαστε σχεδόν εν μέσω της σεζόν «οπότε δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά». Ο τουρισμός όμως, πρόσθεσε, είναι από τους βασικούς τομείς της οικονομίας και «πρέπει να κρατήσουμε την ποιότητα ψηλά, ώστε οι τουρίστες να επιλέγουν Ελλάδα».