Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Ποιο όπλο βγάζει από τη φαρέτρα κατά των ΗΠΑ

Έτοιμη να εφαρμόσει τα πιο ισχυρά της εμπορικά μέτρα, και να επιβάλει εισφορές σε αμερικανικές ψηφιακές εταιρείες είναι η ΕΕ, αν οι διαπραγματεύσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ αποτύχουν να τερματίσουν τον πόλεμο των δασμών κατά της Ευρώπης.

Με συνέντευξή της στους Financial Times, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η ΕΕ θα επιδιώξει μια «εντελώς ισορροπημένη» συμφωνία με την Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια της παύσης 90 ημερών του Τραμπ στην εφαρμογή πρόσθετων δασμών.

Ωστόσο, προειδοποίησε ότι είναι έτοιμη να επεκτείνει δραματικά τον διατλαντικό εμπορικό πόλεμο στις υπηρεσίες, εάν αυτές οι συνομιλίες αποτύχουν, ενδεχομένως να περιλάβουν φόρο στα έσοδα από ψηφιακές διαφημίσεις που θα έπλητταν τεχνολογικούς ομίλους όπως η Meta, η Google και το Facebook.

«Αναπτύσσουμε μέτρα αντιποίνων», είπε η φον ντερ Λάιεν, εξηγώντας ότι αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την πρώτη χρήση του μέσου κατά του καταναγκασμού του μπλοκ με τη δύναμη να χτυπήσει τις εξαγωγές υπηρεσιών. «Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα αντιμέτρων… σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις δεν είναι ικανοποιητικές».

Εξήγησε ότι αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει δασμούς στο εμπόριο υπηρεσιών μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, τονίζοντας ότι τα ακριβή μέτρα θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα των συνομιλιών με την Ουάσιγκτον. «Ένα παράδειγμα είναι ότι θα μπορούσαμε να επιβάλουμε φόρο στα έσοδα από διαφημίσεις των ψηφιακών υπηρεσιών».

Το μέτρο θα είναι ένας δασμός που θα εφαρμόζεται στην ενιαία αγορά. Αυτό διαφέρει από τους φόρους ψηφιακών πωλήσεων, οι οποίοι επιβάλλονται μεμονωμένα από τα κράτη μέλη.

«Σημείο καμπής»

Η φον ντερ Λάιεν, επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ, είπε ότι ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ έχει προκαλέσει «ένα σημείο καμπής στο παγκόσμιο εμπόριο». «Είναι ένα σημείο καμπής με τις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς καμία αμφιβολία», είπε, προσθέτοντας: «Δεν θα επιστρέψουμε ποτέ ξανά στο status quo».

«Δεν υπάρχουν νικητές σε αυτό, μόνο ηττημένοι», συνέχισε, αναφερόμενη στην αναταραχή στις αγορές μετοχών και ομολόγων. «Σήμερα βλέπουμε το κόστος του χάους… το κόστος της αβεβαιότητας που βιώνουμε σήμερα θα είναι βαρύ».

Επικαλούμενη την ανάγκη διαπραγμάτευσης με την Ουάσιγκτον, η Επιτροπή διέκοψε την Πέμπτη τα σχεδιαζόμενα αντίποινα κατά των αμερικανικών δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο, που επιβλήθηκαν τον περασμένο μήνα. Τα μέτρα θα είχαν πλήξει περίπου 21 δισεκατομμύρια ευρώ εισαγωγών από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων πουλερικών, χυμού πορτοκαλιού και γιοτ.

Η πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι ΕΕ είχε προηγουμένως επιχειρήσει να διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, αλλά της είπαν να περιμένει μέχρι την ανακοίνωση του Τραμπ στις 2 Απριλίου, ο οποίος επέβαλε «αμοιβαίους» δασμούς 20% στην ΕΕ.

Στο κενό οι… προτάσεις

Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή είχε προτείνει μια συμφωνία δασμών μηδέν προς μηδέν σε βιομηχανικά αγαθά, αλλά είχε μικρή ανταπόκριση στην Ουάσιγκτον, όπου αξιωματούχοι διαμαρτύρονται για εικαζόμενους μη δασμολογικούς εμπορικούς φραγμούς της ΕΕ, όπως ο ΦΠΑ και τα πρότυπα προϊόντων.

Η φον ντερ Λάιεν επανέλαβε ότι είναι ανοιχτή στη συζήτηση για την ευθυγράμμιση των προτύπων της ΕΕ και των ΗΠΑ, αλλά είπε ότι είναι πιθανό να παράγει περιορισμένα αποτελέσματα.

«Πιστεύω ότι αξίζει απολύτως να δούμε πού μπορούμε να ευθυγραμμίσουμε τους κανόνες και τα πρότυπά μας για να κάνουμε τις επιχειρήσεις ευκολότερες. Επομένως, είμαι ανοιχτή σε αυτό», διευκρίνισε. «Αλλά δεν πρέπει να αυξάνουμε υπερβολικά τις προσδοκίες γιατί… συχνά υπάρχουν διαφορετικά πρότυπα επειδή υπάρχουν διαφορές στον τρόπο ζωής και στην κουλτούρα».

Ωστόσο, απέκλεισε το ενδεχόμενο επανεξέτασης των «άθικτων» κανονισμών της ΕΕ για το ψηφιακό περιεχόμενο και την ισχύ στην αγορά, τους οποίους οι αξιωματούχοι Τραμπ θεωρούν ως αποτελεσματικό φόρο για τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ. Ούτε θα διαπραγματευτεί η ΕΕ για τον ΦΠΑ, ο οποίος είπε ότι ισοδυναμούσε με τον φόρο επί των πωλήσεων στις ΗΠΑ: «Αυτά δεν περιλαμβάνονται στα πακέτα των διαπραγματεύσεων γιατί αυτές είναι οι κυρίαρχες αποφάσεις μας».

Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ συμφωνούν ότι οι κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου απέτυχαν να εξασφαλίσουν ίσους όρους ανταγωνισμού

Οπλίζοντας

Εάν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις, η ΕΕ θα επανενεργοποιήσει αυτόματα τα αντίποινα που σχεδιάζονται ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ στον χάλυβα και το αλουμίνιο.

Επιπλέον, η φον ντερ Λάιεν είπε ότι περαιτέρω αντίμετρα στους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς του Τραμπ θα μπορούσαν να στοχεύσουν το τεράστιο πλεόνασμα υπηρεσιών των ΗΠΑ με την ΕΕ.

«Οι εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες κάνουν καλή δουλειά σε αυτήν την αγορά [της ΕΕ]. Και η συντριπτική πλειονότητα των υπηρεσιών, το 80% των υπηρεσιών προέρχονται από τις ΗΠΑ. Έτσι και πάλι, θέλουμε μια λύση κατόπιν διαπραγματεύσεων που είναι η καλύτερη για εμάς, όλους μας», τόνισε.

«Δεν πρέπει να χάνουμε ποτέ μια καλή κρίση».

Εκτός από τη δυνητική στόχευση του εμπορίου υπηρεσιών, η φον ντερ Λάιεν είπε ότι οι Βρυξέλλες εξετάζουν επίσης κινήσεις όπως μια πιθανή επιβάρυνση στις εξαγωγές παλιοσίδερων στις ΗΠΑ, όπου οι προμήθειες της ΕΕ έχουν υψηλή ζήτηση από τα αμερικανικά χαλυβουργεία.

Αναφερόμενη στις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, η φον ντερ Λάιεν είπε ότι η ΕΕ «δεν θα ανεχθεί» να ανακατευθύνονται προς την Ευρώπη κινεζικά προϊόντα που πλήττονται από τους δασμούς των ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι οι Βρυξέλλες θα «λάβουν διασφαλίσεις» εάν ένας νέος μηχανισμός παρακολούθησης εντοπίσει αύξηση στις κινεζικές εισαγωγές.

Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, οι πολιτικές του Τραμπ αναμόρφωσαν ριζικά τις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις, είπε η φον ντερ Λάιεν, και ώθησαν τις συνομιλίες μεταξύ της ΕΕ και δυνάμεων όπως η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη, οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

«[Υπάρχει] το ενδιαφέρον τόσων πολλών χωρών σε όλο τον κόσμο να συνεργαστούν πιο στενά μαζί μας, μαζί, για να εξισορροπήσουμε το σύστημα και να έχουμε το ελεύθερο εμπόριο πραγματικά ανταγωνιζόμενο στην ποιότητα και όχι σε δασμούς», είπε η φον ντερ Λάιεν.

Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ συμφωνούν ότι οι κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου απέτυχαν να εξασφαλίσουν ίσους όρους ανταγωνισμού καθώς η Κίνα επιδοτεί μέρος της μεταποιητικής παραγωγής της, πλημμυρίζοντας τις παγκόσμιες αγορές.

Ο εμπορικός πόλεμος έχει τώρα πυροδοτήσει συζητήσεις για «να σκεφτούμε πώς μπορούμε να εκσυγχρονίσουμε, να μεταρρυθμίσουμε και να σταθεροποιήσουμε τον ΠΟΕ».

«Αλλά η έμφαση πρέπει να δοθεί στον εκσυγχρονισμό και τη μεταρρύθμιση, δεν μπορεί να διατηρηθεί αυτό που έχουμε σήμερα γιατί υπάρχουν πάρα πολλές δυσκολίες», είπε. «Εννοώ, ότι δεν πρέπει να χάνουμε ποτέ μια καλή κρίση».