Eurogroup: Η κρίσιμη συνάντηση στη Βαρσοβία – Ετοιμάζεται η απάντηση στον Τραμπ

Στη Βαρσοβία βρίσκεται ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, προκειμένου να συμμετάσχει στις συνεδριάσεις των άτυπων συμβουλίων Eurogroup και ECOFIN.

Με την αναβολή των υψηλότερων δασμών από τις ΗΠΑ, οι υπουργοί Οικονομικών αναμένεται να συζητήσουν πώς μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτόν τον χρόνο για να συνάψουν εμπορική συμφωνία με την Ουάσιγκτον και πώς θα συντονίσουν τις προσπάθειές τους, ώστε να χειριστούν τους υψηλότερους δασμούς, εάν δεν επιτευχθεί κάποια συμφωνία. Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Τετάρτη, σε μια αιφνιδιαστική κίνηση, ο Ντόναλντ Τραμπ ανέστειλε για 90 ημέρες τους αμοιβαίους δασμούς 20% που επέβαλε στην Ευρώπη στις 2 Απριλίου, διατηρώντας έναν συντελεστή 10%, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες άλλες χώρες παγκοσμίως. Κάλεσε επίσης, την Ευρώπη να αγοράσει περισσότερο πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ ως μέρος της εξισορρόπησης της εμπορικής σχέσης.

Εάν υπάρξει συμφωνία με τις ΗΠΑ για το εμπόριο εντός των επόμενων τριών μηνών, πιθανώς σύμφωνα με τις γραμμές της πρότασης της ΕΕ για μηδενικούς δασμούς σε όλα τα βιομηχανικά προϊόντα, το πρόβλημα θα λυθεί.

«Το γεγονός ότι θα έχουμε 90 ημέρες ανάπαυλα είναι, ειλικρινά, πολύ χρήσιμο, γιατί αυτό σημαίνει ότι τώρα μπορούμε να κάνουμε στρατηγική και θα έχουμε 90 ημέρες για να προετοιμαστούμε σε περίπτωση που δεν υπάρξει εμπόριο για να αντιμετωπίσουμε τους Αμερικανούς», ανέφερε στo Reuters, ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ που συμμετείχε στην προετοιμασία των υπουργικών συνομιλιών.

Ο ρόλος της Κομισιόν

Οι διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον για το πώς να αποφευχθούν συνολικά οι υψηλότεροι δασμοί διεκπεραιώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι αρμόδια για την εμπορική πολιτική για ολόκληρη την ΕΕ των 27 εθνών.  Εάν υπάρξει συμφωνία με τις ΗΠΑ για το εμπόριο εντός των επόμενων τριών μηνών, πιθανώς σύμφωνα με τις γραμμές της πρότασης της ΕΕ για μηδενικούς δασμούς σε όλα τα βιομηχανικά προϊόντα, το πρόβλημα θα λυθεί.

Αλλά είναι επίσης πιθανό ένα αποτέλεσμα χωρίς συμφωνία, το οποίο θα αφήσει την απάντηση στα χέρια των 27 κυβερνήσεων της ΕΕ που θα πρέπει να βοηθήσουν τους βιομηχανικούς τομείς που θα πληγούν περισσότερο. Οι κλάδοι που επηρεάζονται περισσότερο είναι ο χάλυβας, το αλουμίνιο, τα αυτοκίνητα, η ξυλεία και τα φαρμακευτικά προϊόντα. Οι αμερικανικοί δασμοί 25% ισχύουν ήδη σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμούν ότι ο αντίκτυπος των δασμών των ΗΠΑ στην οικονομία της ΕΕ θα είναι σημαντικός και συνολικά 0,5% έως 1,0% του ΑΕΠ. Δεδομένου ότι η οικονομία της ΕΕ στο σύνολό της προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 0,9% φέτος, σύμφωνα με την ΕΚΤ, οι δασμοί των ΗΠΑ θα μπορούσαν να θέσουν την ΕΕ σε ύφεση.

Ο συντονισμός της στήριξης του κλάδου θα είναι βασικός, επειδή ορισμένες κυβερνήσεις έχουν ισχυρότερα δημόσια οικονομικά και μπορούν να αντέξουν οικονομικά να βοηθήσουν τις εταιρείες τους, ενώ άλλες δεν μπορούν. Μια τέτοια ανισότητα θα στρεβλώσει τον θεμιτό ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά της ΕΕ.

«Οι υπουργοί θα μοιραστούν την άποψή τους για το πώς θα μπορούσε να αντιδράσει κανείς σε εθνικό επίπεδο, αλλά στη συνέχεια η ιδέα είναι να συντονιστούμε, γιατί δεν θα θέλαμε να δούμε έναν αγώνα δρόμου για να πλημμυρίσουμε τις εθνικές αγορές με χρήματα με ασυντόνιστο τρόπο», δήλωσε ο αξιωματούχος υπό τον όρο της ανωνυμίας. Και πρόσθεσε: «Δεν έχουν όλα τα κράτη μέλη τον ίδιο δημοσιονομικό χώρο. Γι’ αυτό έχουμε αυτή τη συζήτηση για τις εθνικές αντιδράσεις και τον συντονισμό των εθνικών μας απαντήσεων με τρόπο που δεν θα ήταν επιβλαβής για την ενιαία αγορά».

Η ελληνική παρουσία

Τo πρωί ο κ. Πιερρακάκης θα συμμετάσχει στη συνεδρίαση του Eurogroup, στην ημερήσια διάταξη της οποίας θα είναι οι επιπτώσεις των διεθνών οικονομικών εξελίξεων στα επιτόκια και τον πληθωρισμό και ο συντονισμός των πολιτικών των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας, όπου θα συζητηθούν διεξοδικότερα οι μακροοικονομικές επιπτώσεις της επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ.

Στην πρώτη συνεδρίαση των Υπουργών Οικονομικών του ECOFIN, η οποία θα διεξαχθεί το απόγευμα της Παρασκευής, με τη συμμετοχή των Διοικητών των Κεντρικών Τραπεζών των κρατών-μελών της ΕΕ, θα συζητηθεί η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών αγορών, υπό το πρίσμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων και η συμβολή των κεφαλαιαγορών τους στην προώθηση των επενδύσεων.

Το Σάββατο 12 Απριλίου, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα συμμετάσχει στη δεύτερη συνεδρίαση του ECOFIN, η οποία θα έχει ως βασικό θέμα την ασφάλεια και τη χρηματοδότηση της άμυνας με γνώμονα την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ευρώπης.

Στο περιθώριο των συνεδριάσεων, ο κ. Πιερρακάκης θα έχει συναντήσεις με ομολόγους του και με Ευρωπαίους αξιωματούχους.

Η πολωνική πρωτοβουλία

«Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν την Παρασκευή πώς να αντιμετωπίσουν το αναμενόμενο πλήγμα στην οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης από τους δασμούς που επέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στα αγαθά της ΕΕ», έγραψε στην πρόσκλησή του ο προεδρεύων της συνάντησης Αντρέι Ντομάνσκι.

Ο Ντομάνσκι, ο υπουργός Οικονομικών της Πολωνίας που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ έως τον Ιούνιο, είπε ότι οι υπουργοί θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο αυστηρότερης ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ ως απάντηση.

«Οι διαταραγμένες αλυσίδες εφοδιασμού και το αυξανόμενο κόστος για τις εταιρείες θα επηρεάσουν τους δείκτες ανάπτυξης και τα νομίσματα της Ευρώπης», έγραψε ο Ντομάνσκι πριν από τη συνάντηση στη Βαρσοβία.

«Αυτό θα έχει δυσμενείς κοινωνικές συνέπειες, αυξάνοντας τις τιμές για τους καταναλωτές και αφήνοντας τους πολίτες πιο ευάλωτους. Θα επικεντρωθούμε στις ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις… την Παρασκευή», ανέφερε.

Ο Ντομάνσκι είπε ότι η άρση των ρυθμιστικών φραγμών της ΕΕ που παρεμποδίζουν το εμπόριο μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ θα πρέπει να είναι η φυσική απάντηση στην κίνηση των ΗΠΑ.  «Βασικός στόχος της συζήτησής μας πρέπει επίσης να είναι να δείξουμε την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», υπογράμμισε. «Η δύναμή μας βρίσκεται στην αλληλεγγύη μας».

Απασφάλισε η φον ντερ Λάιεν

Με συνέντευξή της στους Financial Times, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η ΕΕ θα επιδιώξει μια «εντελώς ισορροπημένη» συμφωνία με την Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια της παύσης 90 ημερών του Τραμπ στην εφαρμογή πρόσθετων δασμών.

Ωστόσο, προειδοποίησε ότι είναι έτοιμη να επεκτείνει δραματικά τον διατλαντικό εμπορικό πόλεμο στις υπηρεσίες, εάν αυτές οι συνομιλίες αποτύχουν, ενδεχομένως να περιλάβουν φόρο στα έσοδα από ψηφιακές διαφημίσεις που θα έπλητταν τεχνολογικούς ομίλους όπως η Meta, η Google και το Facebook.

«Αναπτύσσουμε μέτρα αντιποίνων», είπε η φον ντερ Λάιεν, εξηγώντας ότι αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την πρώτη χρήση του μέσου κατά του καταναγκασμού του μπλοκ με τη δύναμη να χτυπήσει τις εξαγωγές υπηρεσιών. «Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα αντιμέτρων… σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις δεν είναι ικανοποιητικές».

Εξήγησε ότι αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει δασμούς στο εμπόριο υπηρεσιών μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, τονίζοντας ότι τα ακριβή μέτρα θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα των συνομιλιών με την Ουάσιγκτον. «Ένα παράδειγμα είναι ότι θα μπορούσαμε να επιβάλουμε φόρο στα έσοδα από διαφημίσεις των ψηφιακών υπηρεσιών».

Το μέτρο θα είναι ένας δασμός που θα εφαρμόζεται στην ενιαία αγορά. Αυτό διαφέρει από τους φόρους ψηφιακών πωλήσεων, οι οποίοι επιβάλλονται μεμονωμένα από τα κράτη μέλη.

Η φον ντερ Λάιεν, επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ, είπε ότι ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ έχει προκαλέσει «ένα σημείο καμπής στο παγκόσμιο εμπόριο». «Είναι ένα σημείο καμπής με τις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς καμία αμφιβολία», είπε, προσθέτοντας: «Δεν θα επιστρέψουμε ποτέ ξανά στο status quo».

«Δεν υπάρχουν νικητές σε αυτό, μόνο ηττημένοι», συνέχισε, αναφερόμενη στην αναταραχή στις αγορές μετοχών και ομολόγων. «Σήμερα βλέπουμε το κόστος του χάους… το κόστος της αβεβαιότητας που βιώνουμε σήμερα θα είναι βαρύ».

Επικαλούμενη την ανάγκη διαπραγμάτευσης με την Ουάσιγκτον, η Επιτροπή διέκοψε την Πέμπτη τα σχεδιαζόμενα αντίποινα κατά των αμερικανικών δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο, που επιβλήθηκαν τον περασμένο μήνα. Τα μέτρα θα είχαν πλήξει περίπου 21 δισεκατομμύρια ευρώ εισαγωγών από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων πουλερικών, χυμού πορτοκαλιού και γιοτ.

Η πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι ΕΕ είχε προηγουμένως επιχειρήσει να διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, αλλά της είπαν να περιμένει μέχρι την ανακοίνωση του Τραμπ στις 2 Απριλίου, ο οποίος επέβαλε «αμοιβαίους» δασμούς 20% στην ΕΕ.