Τσιάρας: Ευκαιρίες για τα ελληνικά αγροδιατροφικά προϊόντα από τη συμφωνία με MERCOSUR

Νέες αγορές για τα ελληνικά αγροδιατροφικά προϊόντα, ειδικά για τα προϊόντα υψηλής ποιότητας με Γεωγραφικές Ενδείξεις ανοίγει η πολυσυζητημένη συμφωνία που σύναψε η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη MERCOSUR, μετά από διαπραγματεύσεις που διήρκησαν ούτε λίγο ούτε πολύ 25 χρόνια.

Και όλα αυτά, σε μια περίοδο όπου οι δασμοί 20% των Ηνωμένων Πολιτειών σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα από την Ε.Ε. έχουν ρίξει τη “σκιά” τους στο ελεύθερο εμπόριο παγκοσμίως.

Η νέα αυτή ζώνη ελεύθερου εμπορίου θα ωφελήσει περισσότερους από 700 εκατομμύρια καταναλωτές και από τις δυο πλευρές. Συνολικά 350 ευρωπαϊκές γεωγραφικές ενδείξεις αναγνωρίζονται στη συμφωνία, εξέλιξη που δυνητικά ευνοεί την προώθηση εμβληματικών ελληνικών προϊόντων όπως η φέτα, το ελαιόλαδο και οι ελιές Καλαμάτας.

Σημειώνεται ότι η ζώνη Mercosur αποτελείται από έξι μεγάλες αγορές της Νότιας Αερικής όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Ουρουγουάη, η Παραγουάη, η Βενεζουέλα και η Βολιβία. Τονίζεται όμως πως η συμμετοχή της Βενεζουέλας έχει ανασταλεί, ενώ για τη Βολιβία, που είναι το νεότερο μέλος της ομάδας, δεν θα ισχύσει ακόμη η εμπορική συμφωνία με την ΕΕ.

Οι ευκαιρίες για την Ελλάδα

«Αναγνωρίζουμε τις ευκαιρίες που ενδέχεται να προκύψουν από τη συμφωνία με της χώρες της MERCOSUR, αλλά και την ανάγκη διασφάλισης της επισιτιστικής επάρκειας στην ευρωπαϊκή αγορά, ωστόσο είναι σαφές πως η ελληνική πρωτογενής παραγωγή, και ειδικά τα προϊόντα υψηλής ποιότητας με Γεωγραφικές Ενδείξεις, χρειάζονται έμπρακτη προστασία. Η είσοδος μεγάλου όγκου φθηνών αγροτικών προϊόντων από χώρες με διαφορετικά παραγωγικά πρότυπα δεν πρέπει να υπονομεύσει την αξία και την ποιότητα της ελληνικής αγροτικής ταυτότητας» ανέφερε σε δήλωσή του στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.

Όπως τόνισε ο ίδιος «ως ΥΠΑΑΤ, συμμετέχουμε ενεργά στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα και έχουμε ήδη διαμορφώσει κοινές θέσεις με άλλες χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες ανησυχίες. Με σαφή επιχειρήματα και τεκμηρίωση, διεκδικούμε την αυστηρή τήρηση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών, τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και σε υγειονομικό επίπεδο, για όλα τα εισαγόμενα προϊόντα. Στόχος μας είναι διπλός: η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Ελλήνων παραγωγών και η θωράκιση της ελληνικής υπαίθρου από αθέμιτο ανταγωνισμό. Η στρατηγική μας επικεντρώνεται στην ανάδειξη των ποιοτικών μας πλεονεκτημάτων και στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Η Ελλάδα δεν στέκεται παθητικά απέναντι στη Mercosur. Με ευθύνη και σχέδιο, υπερασπιζόμαστε τον Έλληνα παραγωγό και την αγροτική μας παραγωγή, αλλά και φροντίζουμε για την ασφάλεια των εισαγομένων τροφίμων».

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Μπαγινέτας όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «μέσω διαπραγματεύσεων τίθενται όροι και γίνονται επιλογές των προϊόντων που θα εισαχθούν, ώστε αυτά να είναι υψηλών ποιοτικών προτύπων και η διαδικασία παραγωγής τους να συνάδει με τις απαιτήσεις του κανονιστικού πλαισίου της Ε.Ε».

Διαπραγματεύσεις στο ΥΠΑΑΤ

Αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται ο γ.γ. του ΥΠΑΑΤ σημείωσε πως “η χώρα μας συμμετέχοντας ενεργά στα ευρωπαϊκά fora και Συμβούλια, παρακολουθεί στενά όλες τις διαπραγματεύσεις, δημιουργεί συμμαχίες με άλλα Κράτη- Μέλη, με τα οποία μοιραζόμαστε κοινές ανησυχίες για τα προϊόντα μας, και σε κάθε ευκαιρία φροντίζει με επιχειρήματα να αναδεικνύει τη σημασία και προωθεί τα συμφέροντα εμβληματικών προϊόντων της εγχώριας αγροτικής παραγωγής, προκειμένου να τύχουν της μέγιστης δυνατής προστασίας, αλλά και αναγνώρισης, με ιδιαίτερη στόχευση για την προστασία των Ελληνικών προϊόντων με Γεωγραφική Ένδειξη”.

Πώς διαμορφώνεται το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας με χώρες τις MERCOSUR

Τα στοιχεία για το εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας με τις χώρες της MERCOSUR αναδεικνύουν μια σαφή ανισορροπία στις συναλλαγές αγροτικών προϊόντων, με την χώρα μας να καταγράφει ελλείμματα απέναντι στους βασικούς εμπορικούς εταίρους της Νότιας Αμερικής.

Σύμφωνα με στοιχεία του 2023 από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:

• Το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων της Ελλάδας με την Αργεντινή είναι ελλειμματικό σε βάρος της χώρας μας, με το εμπορικό έλλειμμα να ανέρχεται στα 284 εκατ. ευρώ το 2023. Οι εισαγωγές μας σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα ανήλθαν στα 285 εκατ. ευρώ περίπου και οι αντίστοιχες εξαγωγές μας προς την Αργεντινή διαμορφώθηκαν πολύ χαμηλότερα στα 956 χιλ. ευρώ.
• Το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων της Ελλάδας με την Βραζιλία είναι ελλειμματικό σε βάρος μας, με το εμπορικό έλλειμμα να ανέρχεται στα 208,5 εκατ. ευρώ το 2023. Οι εισαγωγές μας σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα ανήλθαν στα 220,8 εκατ. ευρώ και οι αντίστοιχες εξαγωγές μας προς την Βραζιλία διαμορφώθηκαν πολύ χαμηλότερα στα 12,3 εκατ. ευρώ.
• Με την Ουρουγουάη, το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων είναι πλεονασματικό υπέρ της Ελλάδας και ανέρχεται στα 1,7 εκατ. ευρώ το 2023. Οι εισαγωγές μας σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα ανήλθαν στα 1,1 εκατ. ευρώ και οι αντίστοιχες εξαγωγές μας προς την Ουρουγουάη διαμορφώθηκαν στα 2,8 εκατ. ευρώ.
• Τέλος, το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων της Ελλάδας με την Παραγουάη είναι ελλειμματικό σε βάρος της χώρα μας, και φτάνει τα 12,9 εκατ. ευρώ το 2023. Οι εισαγωγές μας σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα ανήλθαν στα 13,4 εκατ. ευρώ και οι αντίστοιχες εξαγωγές μας προς την Παραγουάη διαμορφώθηκαν πολύ χαμηλότερα στα 495 χιλ. ευρώ.

Τι είναι η συμφωνία με τις χώρες MERCOSUR και οι αντιδράσεις

Η συμφωνία που υπεγράφη στις 6 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους, αποτελεί μια εμπορική συμφωνία-ορόσημο, η οποία, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα οδηγήσει στη δημιουργία της μεγαλύτερης ζώνης ελευθέρου εμπορίου παγκοσμίως, αποφέροντας σημαντικά αμοιβαία οικονομικά οφέλη.

Μεταξύ άλλων οι δύο πλευρές θα καταργήσουν το 90% των δασμών που ισχύουν σήμερα εκατέρωθεν. Αυτό σημαίνει πως το κέρδος για τους Ευρωπαίους εξαγωγείς θα φτάσει έως και τα 4 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Ο συνολικός όγκος των εμπορικών συναλλαγών των δυο πλευρών ανέρχεται, σύμφωνα με στοιχεία του 2023 σε 110 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, η συμφωνία δεν αντιμετωπίζεται με ενιαίο τρόπο εντός της Ε.Ε., καθώς έχει προκαλέσει διχογνωμίες μεταξύ των Kρατών – Mελών.

Για την Ελλάδα, η συμφωνία αποτελεί ένα περίπλοκο ζήτημα, ωστόσο η χώρα μας δε είναι η μόνη που έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις της. Χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο και η Πολωνία έχουν εκφράσει έντονες αντιρρήσεις με αιχμή του δόρατος την αγροτική τους παραγωγή και την προστασία των ευρωπαϊκών προτύπων ποιότητας και περιβάλλοντος.

Τέλος, αντιθέτως, χώρες όπως η Γερμανία, η Σουηδία, η Φινλανδία και η Ισπανία στηρίζουν τη συμφωνία, προσεγγίζοντας την τόσο με οικονομικά όσο και γεωστρατηγικά κριτήρια, ενώ ερωτηματικό παραμένει η στάση που θα τηρήσει η Ιταλία.