Σερβία: Οι Κινέζοι σχεδιάζουν την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων

H κινεζική εταιρεία JMEV ενδιαφέρεται να ανοίξει εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων (EV) στη Sremska Mitrovica, με στόχευση προσιτά ηλεκτρικά μεσαίας κατηγορίας με τιμή περίπου 20.000 ευρώ. Η JMEV επέλεξε τη Σερβία λόγω των ισχυρών οικονομικών της δεσμών τόσο με την Κίνα όσο και με την ΕΕ. Η ΕΕ επέβαλε δασμούς έως και 35% στα κινεζικά EV το 2024, ενώ η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου της Σερβίας με την Κίνα επιτρέπει το εμπόριο χωρίς δασμούς. Η εκπρόσωπος της JMEV στη Σερβία, Brankica Zjalic, επιβεβαίωσε ότι η κατασκευή του εργοστασίου θα ξεκινήσει το καλοκαίρι, με την παραγωγή να προγραμματίζεται να ξεκινήσει το επόμενο έτος και τα οχήματα να αναμένεται να κυκλοφορήσουν έως το 2026. Το εργοστάσιο στοχεύει να παράγει 3.000-5.000 οχήματα ετησίως, ανάλογα με τη ζήτηση από την ΕΕ και άλλες αγορές. Η JMEV, που ιδρύθηκε το 2015, αποτελεί μέρος του Ομίλου Jiangling Motors και αναδιαρθρώθηκε το 2019 όταν η Renault απέκτησε το 50% των μετοχών. Η εταιρεία έχει πουλήσει πάνω από 100.000 EVs, με ένα μοντέλο με τιμή 36.000 € διαθέσιμο στη Σερβία.

H χώρα ήταν το 2024 μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στην Ευρώπη. Η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 3,1%, με τον μεταποιητικό κλάδο να σημειώνει άνοδο 4,7%. Παρά τους κινδύνους από βασικούς εμπορικούς εταίρους της Ευρωζώνης, η βιομηχανική παραγωγή διατήρησε μια μακροπρόθεσμη ανοδική τάση, ενώ οι εναλλακτικές αγορές της Κίνας και της Τουρκίας φαίνεται να αντιστάθμισαν την αδύναμη ζήτηση της ΕΕ

Άμεσες Ξένες Επενδύσεις

Οι εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) της Σερβίας ήταν σημαντικές τα τελευταία χρόνια, με ρεκόρ ύψους 25 δισ. ευρώ μεταξύ 2017 και 2023. Το 2024, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία, ανήλθαν σε 5,1 δισ. ευρώ. Ωστόσο, αναλυτές τονίζουν ότι το καθαρό αποτέλεσμα αυτών των επενδύσεων «πλησιάζει το μηδέν», καθώς παρατηρούνται ολοένα και μεγαλύτερες εκροές, καθώς και ότι αυτές οι επενδύσεις δεν μπορούν να συνεχίσουν να αντισταθμίζουν το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών της Σερβίας, ειδικά όσο αρχίζουν να μειώνονται.

Σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο η αποεπένδυση για το 2024 υπολογίζεται σε 4,3 δισ. ευρώ .Επιπλέον, το επίκεντρο των πιο πρόσφατων ΑΞΕ ήταν σε παραδοσιακούς τομείς όπως οι εξορύξεις, η γεωργία και η παραγωγή τροφίμων, και όχι σε βιομηχανίες υψηλής αξίας. Όπως αναφέρουν, η επιβράδυνση των ΑΞΕ αποδίδεται εν μέρει σε ένα ξεπερασμένο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης που εφαρμόζεται, ενώ η Σερβία χρειάζεται νέους τύπους επενδύσεων, ιδιαίτερα σε τομείς με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία.

Επιπλέον, η αυξανόμενη εκροή μερισμάτων και κεφαλαίων, καθώς και το αυξανόμενο κόστος εργασίας, αναμένεται να επιδεινώσουν την κατάσταση. Τα επόμενα χρόνια, η χώρα ενδέχεται να αντιμετωπίσει αρνητικές καθαρές ΑΞΕ, οι οποίες θα επιβαρύνουν περαιτέρω το ισοζύγιο πληρωμών της, απαιτώντας νέο δανεισμό για την κάλυψη του ελλείμματος.

Σημειώνεται ότι στα μέσα Φεβρουαρίου η γερμανική Draexlmaier (εξαρτήματα αυτοκινήτων) και η Benetton (ενδύματα) ανακοίνωσαν ότι θα κλείσουν μεταξύ άλλων τα εργοστάσια τους στη Σερβία λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στη διεθνή αγορά, ενώ επίσης ανακοινώθηκε ότι η Johnson Electric (ηλεκτρομηχανικά προϊόντα) και η Yura (καλώδια) επιδιώκουν την μείωση του προσωπικού που απασχολούν στη Σερβία μέσω οικειοθελών αποχωρήσεων.