Βρετανία: Πλησιάζει την ΕΕ εν μέσω αναταραχής του Τραμπ

Η παγκόσμια αναταραχή που προκλήθηκε από την κυβέρνηση Τραμπ εμβαθύνει την αποφασιστικότητα της ΕΕ να υπογράψει ένα σύμφωνο άμυνας και ασφάλειας με την Βρετανία που θα επέτρεπε σε βρετανικές εταιρείες να συμμετέχουν σε κοινές προμήθειες όπλων.

Οι απειλές του Τραμπ να μην προστατεύσει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ και η προσέγγιση προς Μόσχα ανάγκασαν τις ευρωπαϊκές χώρες να επανεξοπλιστούν και να κλιμακώσουν συλλογικά τις αμυντικές τους δαπάνες, ενώ συζητούν επίσης πώς να συγκεντρώσουν τις δυνατότητες για την καλύτερη προστασία της Ουκρανίας μετά από μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ.

Ένας «συνασπισμός των πρόθυμων» με επικεφαλής τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο άνοιξε τον δρόμο για την υπογραφή της συμφωνίας τον επόμενο μήνα σε μια σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ που θα φιλοξενήσει ο Βρετανός πρωθυπουργός, η πρώτη τέτοια συνάντηση μετά το Brexit.

Οι πρεσβευτές της ΕΕ συναντήθηκαν την Παρασκευή στο πλαίσιο της προετοιμασίας αυτής της συνόδου κορυφής, με τέσσερις διπλωμάτες να λένε στους Financial Times ότι η πλειοψηφία των πρωτευουσών ζήτησε να υπογραφεί αυτό το σύμφωνο άμυνας και ασφάλειας, πέραν μιας ευρύτερης δήλωσης για γεωπολιτικά ζητήματα.

Συναντήσεις υπουργών και αξιωματούχων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταστήσει ένα τέτοιο έγγραφο ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου σε ένα προτεινόμενο πρόγραμμα δανείου 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που οι κυβερνήσεις μπορούν να αξιοποιήσουν για στρατιωτικές προμήθειες.

Σε ένδειξη του στενού συντονισμού τους, ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας Τζον Χίλι συνδιοργάνωσε την περασμένη εβδομάδα μια συνάντηση «συνασπισμού» στις Βρυξέλλες με τον Γάλλο ομόλογό του, και ακολούθησε μια συνάντηση στρατιωτικών προμηθειών της Ουκρανίας στη Γερμανία στην οποία συμπροέδρευσε με τον Γερμανό ομόλογό του.

Την ίδια στιγμή, η βρετανίδα υπουργός οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς συναντήθηκε με τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ στη Βαρσοβία το σαββατοκύριακο για να υποστηρίξει «την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας με τους Ευρωπαίους συμμάχους μας».

Οι πρωτεύουσες της ΕΕ στοχεύουν επίσης στην οριστικοποίηση δύο άλλων συμφωνιών με το Ηνωμένο Βασίλειο που θα καλύπτουν θέματα όπως η ενέργεια, η μετανάστευση και η αλιεία.

Το τελευταίο είναι ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα για τη Γαλλία, τη Δανία και ορισμένα άλλα παράκτια κράτη της ΕΕ που θέλουν να διατηρήσουν την πρόσβασή τους στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου μετά τη λήξη μιας υπάρχουσας συμφωνίας το 2026.

Η γαλλική θέση, που επαναδιατυπώθηκε κατά τη συζήτηση των πρεσβευτών της ΕΕ την Παρασκευή, είναι ότι οποιαδήποτε ώθηση από το Ηνωμένο Βασίλειο να επαναδιαπραγματευτεί το επίπεδο πρόσβασης της ΕΕ στα βρετανικά αλιευτικά ύδατα θα θόλωνε τις ευρύτερες διαπραγματεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας.

Η Βρετανία, η ΕΕ και τα ψάρια

«Ο πόλεμος, ο Τραμπ και ο εκ νέου εξοπλισμός της Ευρώπης φέρνουν τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο πιο κοντά», δήλωσε στους FT ένας άλλος ευρωπαίος διπλωμάτης. «Αλλά χρειαζόμαστε καλή θέληση για κάποια άλλα πράγματα για να φέρουμε την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο πιο κοντά».

Τόσο το Παρίσι όσο και το Λονδίνο βρίσκονται υπό πίεση για να βρουν συμβιβασμό, είπαν οι διπλωμάτες, με άλλες πρωτεύουσες να υποστηρίζουν ότι θα ήταν γελοίο για τα αλιευτικά δικαιώματα, ένα πολιτικά ευαίσθητο αλλά οικονομικά δευτερεύον ζήτημα, να παρεμποδίζεται η στενότερη συνεργασία σε κάτι τόσο υπαρξιακό όπως η ασφάλεια της Ευρώπης.

Η Δανία, μια άλλη χώρα της ΕΕ με ισχυρή αλιευτική βιομηχανία, δήλωσε ότι είναι «πάντα ανοιχτή» σε «στενότερη συνεργασία με χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Η υπουργός Οικονομίας της Δανίας Στέφανι Λόουζ είπε στους Financial Times: «Γνωρίζουμε ότι έχουμε στενούς δεσμούς με τη Νορβηγία, με το Ηνωμένο Βασίλειο, οπότε φυσικά θα πρέπει να είμαστε ανοιχτοί να εξερευνήσουμε… άλλα πράγματα που θα μπορούσαν πραγματικά να βοηθήσουν στην ενίσχυση της Ευρώπης».

Στο πλαίσιο του προγράμματος των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι κυβερνήσεις θα λάβουν δάνεια που θα υποστηρίζονται από τον κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ για τη χρηματοδότηση κοινών προμηθειών κρίσιμων όπλων, όπως συστήματα αεράμυνας και πυραυλικής άμυνας. Το αμυντικό σύμφωνο θα επιτρέψει στις βρετανικές αμυντικές εταιρείες, πολλές από τις οποίες έχουν στενούς δεσμούς με ιταλικές, γερμανικές, σουηδικές και άλλες αμυντικές βιομηχανίες της ΕΕ, να συμμετάσχουν.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Αντόνιο Κόστα, ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ και οι κυβερνήσεις του μπλοκ υποστηρίζουν στενότερη συνεργασία με το Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσαν οι διπλωμάτες.

«Για να ενισχύσουμε την άμυνα της Ευρώπης πρέπει να κάνουμε πολλά πράγματα στην ΕΕ, αλλά πρέπει επίσης να κάνουμε πολλά πράγματα εκτός ΕΕ, επομένως είμαστε ανοιχτοί σε αυτήν τη δέσμευση», δήλωσε ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, Επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ.