Φυσικό αέριο: Ο εκβιασμός Τραμπ και το δίλημμα της Ευρώπης – Θα επιστρέψει στο ρωσικό αέριο;

Το αμερικανικό LNG συνέβαλε σε σημαντικό βαθμό ώστε η Ευρώπη να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την απομάκρυνση από το ρωσικό αέριο.

Σήμερα, όμως, με τον Τραμπ να έχει κλονίσει τις σχέσεις με την Ευρώπη και κραδαίνει την ενέργεια ως διαπραγματευτικό χαρτί στις εμπορικές διαπραγματεύσεις, οι επιχειρήσεις βλέπουν με επιφύλαξη την αγορά LNG από τις ΗΠΑ, φοβούμενες μια νέα σχέση ενεργειακής εξάρτησης.

Σε αυτό το πλαίσιο, στελέχη μεγάλων εταιρειών της ΕΕ έχουν αρχίσει να συζητούν το αδιανόητο πριν από ένα χρόνο: την επιστροφή στο ρωσικό αέριο, πράγμα το οποίο απαιτεί στροφή 180 μοιρών από τις Βρυξέλλες που έχουν ορκιστεί να τερματίσουν τις εισαγωγές ρωσικού αερίου μέχρι το 2027.

Η Ευρώπη έχει περιορισμένες επιλογές, επισημαίνει το Reuters σε ανάλυσή του. Οι συνομιλίες με τον γίγαντα του LNG, Κατάρ, για περισσότερο φυσικό αέριο έχουν σταματήσει και την ίδια στιγμή η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ευρώπη μπορεί να έχει επιταχυνθεί, όχι όμως τόσο ώστε να παρέχει ενεργειακή ασφάλεια.

Την ίδια στιγμή, η ΕΕ σχεδιάζει να ανοίξει ξανά συνομιλίες για την ενίσχυση των αγορών LNG από τις ΗΠΑ και θα καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για να αντιμετωπίσει την επιθετικότητα του Τραμπ σε σχέση με το διατλαντικό εμπόριο, σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους τους οποίους επικαλείται το Politico.

Συγκεκριμένα, η ΕΕ φέρεται να εξετάζει τρόπους για να συγκεντρώσει τη ζήτηση από τις χώρες μέλη, κάνοντας περισσότερες παραγγελίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε χαμηλότερες τιμές.

Οι εταιρείες

Βέβαια, στο τέλος, οι εταιρείες είναι εκείνες που αγοράζουν LNG και όχι οι κυβερνήσεις. Και ορισμένες χώρες της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι οι εταιρείες τους εισάγουν ήδη όσο το δυνατόν περισσότερο αμερικανικό LNG.

«Εάν υπάρχει μια λογική ειρήνη στην Ουκρανία, θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε ροές 60 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ίσως και 70, ετησίως, συμπεριλαμβανομένου του LNG», δήλωσε στο Reuters σε συνέντευξή του ο Didier Holleaux, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της γαλλικής Engie, που ανήκει εν μέρει στο γαλλικό κράτος και ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων αγοραστών φυσικού αερίου της Gazprom. Ο Holleaux είπε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να καλύψει περίπου το 20%-25% των αναγκών της ΕΕ, έναντι 40% πριν από τον πόλεμο.

Ο επικεφαλής της γαλλικής πετρελαϊκής εταιρείας TotalEnergies, Πάτρικ Πουγιάν, προειδοποίησε την Ευρώπη να μη βασίζεται υπερβολικά στο αέριο των ΗΠΑ: «Πρέπει να διαφοροποιήσουμε πολλές διαδρομές, να μην βασιζόμαστε υπερβολικά σε μία ή δύο», είπε στο Reuters. Η Total είναι ένας μεγάλος εξαγωγέας αμερικανικού LNG  και επίσης πουλά ρωσικό LNG από την ιδιωτική εταιρεία Novatek.

«Η Ευρώπη δεν θα επιστρέψει ποτέ στην εισαγωγή 150 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων από τη Ρωσία όπως πριν από τον πόλεμο… αλλά θα στοιχημάτιζα ίσως 70 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα», πρόσθεσε ο Πουγιάν.

Ανοιχτά η πρόταση από γερμανικές εταιρείες

Η Γαλλία, η οποία παράγει μεγάλες ποσότητες πυρηνικής ενέργειας, διαθέτει ήδη ένα από τα πιο διαφοροποιημένα ενεργειακά αποθέματα στην Ευρώπη.

Η Γερμανία βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στο φθηνό ρωσικό αέριο μέχρι τον πόλεμο της Ουκρανίας και έχει λιγότερες επιλογές.

Στο Leuna Chemical Park, ένα από τα μεγαλύτερα χημικά συγκροτήματα της Γερμανίας που φιλοξενεί εργοστάσια της Dow Chemical και της Shell μεταξύ άλλων, ορισμένοι κατασκευαστές λένε ότι το ρωσικό αέριο πρέπει να επιστρέψει γρήγορα.

Η Ρωσία κάλυπτε το 60% των τοπικών αναγκών, κυρίως μέσω του αγωγού Nord Stream, ο οποίος ανατινάχθηκε το 2022.

«Βρισκόμαστε σε μια σοβαρή κρίση και δεν μπορούμε να περιμένουμε», δήλωσε ο Christof Guenther, διευθύνων σύμβουλος της InfraLeuna, που διαχειρίζεται το Leuna Chemical Park.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η γερμανική χημική βιομηχανία περικόπτει διαρκώς θέσεις εργασίας, κάτι που η χώρα έχει να δει δεκαετίες.

«Η επαναλειτουργία των αγωγών θα μείωνε τις τιμές περισσότερο από οποιαδήποτε τρέχοντα προγράμματα επιδοτήσεων», είπε. «Είναι ένα θέμα ταμπού», πρόσθεσε, υποστηρίζοντας ότι πολλοί συνάδελφοι συμφώνησαν στην ανάγκη επιστροφής στο ρωσικό φυσικό αέριο.

«Χρειαζόμαστε ρωσικό αέριο, χρειαζόμαστε φθηνή ενέργεια, ανεξάρτητα από το πού προέρχεται», δήλωσε ο Klaus Paur, διευθύνων σύμβουλος της Leuna-Harze, ενός μεσαίου μεγέθους εταιρείας πετροχημικών στο Leuna Park.

Η βιομηχανία θέλει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να βρει φθηνή ενέργεια, δήλωσε ο Ντάνιελ Κέλερ, υπουργός Οικονομίας για το κρατίδιο του Βραδεμβούργου – έδρα του διυλιστηρίου Schwedt, συνιδιοκτησίας της ρωσικής εταιρείας πετρελαίου Rosneft αλλά υπό την κηδεμονία της γερμανικής κυβέρνησης. «Μπορούμε να φανταστούμε την επανέναρξη της πρόσληψης ή της μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου μετά την ειρήνη στην Ουκρανία», είπε χαρακτηριστικά.

Ο παράγοντας Τραμπ

Το αμερικανικό αέριο κάλυψε το 16,7% των εισαγωγών της ΕΕ πέρυσι, μετά το 33,6% του νορβηγικού και το 18,8% του ρωσικού.

Το μερίδιο της Ρωσίας θα πέσει κάτω από το 10% φέτος μετά το κλείσιμο των αγωγών της Ουκρανίας. Οι υπόλοιπες ροές είναι κυρίως LNG από τη Novatek.

Ο Τραμπ εκβιάζει απροκάλυπτα την ΕΕ με τους δασμούς για να αγοράσει περισσότερο LNG από τις ΗΠΑ και οι Βρυξέλλες το σκέφτονται σοβαρά: «Σίγουρα, θα χρειαστούμε περισσότερο LNG», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο επίτροπος εμπορίου της ΕΕ Μάρος Σέφκοβιτς.

Ο πόλεμος των δασμών ενίσχυσε την ανησυχία της Ευρώπης για την εξάρτηση από το αέριο των ΗΠΑ, δήλωσε η Τατιάνα Μίτροβα, ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια. «Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να θεωρηθεί το αμερικανικό LNG ως ένα ουδέτερο εμπόρευμα: σε κάποιο σημείο μπορεί να γίνει γεωπολιτικό εργαλείο», προειδοποίησε η ερευνήτρια.

Πόσο σίγουρο είναι το αμερικανικό LNG;

Εάν ο εμπορικός πόλεμος κλιμακωθεί, υπάρχει ένας -έστω και μικρός για την ώρα- κίνδυνος οι ΗΠΑ να μειώσουν τις εξαγωγές LNG, δήλωσε ο Arne Lohmann Rasmussen, επικεφαλής αναλυτής της Global Risk Management.

Σε περίπτωση που οι εγχώριες τιμές του φυσικού αερίου των ΗΠΑ αυξηθούν λόγω της αυξανόμενης βιομηχανικής ζήτησης και τεχνητής νοημοσύνης, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να περιορίσουν τις εξαγωγές σε όλες τις αγορές, δήλωσε ο Warren Patterson, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων στην ING.

Το 2022, η ΕΕ έθεσε έναν μη δεσμευτικό στόχο να τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027, αλλά έχει καθυστερήσει δύο φορές τη δημοσίευση σχεδίων για τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί.