DBRS: Το μικρό, για την ώρα, «χτύπημα» του εμπορικού πολέμου στις ευρωπαϊκές τράπεζες

Παρά τη μερική άρση των αμοιβαίων δασμών των ΗΠΑ έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων οικονομιών – με εξαίρεση την Κίνα – η αστάθεια στις αγορές παραμένει σε υψηλά επίπεδα, διαπιστώνει ο οίκος αξιολόγησης DBRS. Μάλιστα, εκτιμά ότι η αβεβαιότητα αυτή αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους κινδύνου (Cost of Risk – COR) για τις ευρωπαϊκές τράπεζες από τα ήδη χαμηλά επίπεδα.

Στο νέο αυτό περιβάλλον, εκτιμάται πως το COR θα κυμανθεί σε υψηλότερα επίπεδα το οικονομικό έτος 2025 από ό,τι αρχικά είχε προβλεφθεί, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες οικονομικές εκτιμήσεις των τραπεζών που πλέον λαμβάνουν υπόψη σενάρια ασθενέστερης ανάπτυξης και επίμονης αστάθειας.

Η DBRS και πώς θα αντιδράσουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες

Όπως συνέβη και κατά την πανδημία, εάν οι ΗΠΑ επιβάλουν περαιτέρω δασμούς, οι ευρωπαϊκές τράπεζες αναμένεται να υιοθετήσουν συντηρητική στάση έναντι των κλάδων που είναι ευάλωτοι στις εμπορικές πολιτικές, πέρα από τους ήδη στοχευμένους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας, του αλουμινίου και του χάλυβα. Αυτό περιλαμβάνει τους βιομηχανικούς κλάδους, τα χημικά, τα καταναλωτικά αγαθά και τον τομέα της υγείας.

Αναμένεται, επίσης, αύξηση στις προβλέψεις και στα δάνεια Σταδίου 2 (Stage 2), καθώς και αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων εάν επιδεινωθούν περαιτέρω οι οικονομικές συνθήκες και η ανεργία.

Παρόλο που οι επιπτώσεις των δασμών των ΗΠΑ παραμένουν αβέβαιες, εκτιμάται πως οι τράπεζες διαθέτουν ακόμη περιθώριο χρήσης αποθεμάτων, ώστε να μετριαστεί εν μέρει η ανάγκη για αυξημένες προβλέψεις, εκτιμά ο οίκος.

Συνολικά, δεν αναμένεται ριζική αύξηση του COR ή των δανείων Σταδίου 2 κατά τη διάρκεια του 2025, αλλά πιθανώς θα παρατηρηθεί αύξηση σε σχέση με το 2024, παραμένοντας όμως κάτω από τα επίπεδα της πανδημίας.

Ανάλυση 50 τραπεζών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο

Η ανάλυση της DBRS βασίστηκε σε δείγμα 50 τραπεζών από χώρες όπως η Αυστρία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Ολλανδία, η Ισπανία, η Σουηδία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία, η Δανία, η Φινλανδία, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο μέσος όρος του COR για το 2024 ήταν 31 μονάδες βάσης (bps), παραμένοντας σταθερός σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο και βελτιωμένος σε σχέση με τις 39 bps του 2023 και τις 36 bps του 2022. Τα επίπεδα αυτά είναι πολύ χαμηλότερα από τις 107 bps του 2020.

Μόνο οι τράπεζες σε Αυστρία, Ηνωμένο Βασίλειο και Βέλγιο παρουσίασαν ελαφρά επιδείνωση το δεύτερο εξάμηνο του 2024, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η μείωση του COR υποστηρίχθηκε από αποδεσμεύσεις προβλέψεων.

Οι πρωταθλητές και οι αδύναμοι κρίκοι του 2024

Οι ελληνικές και ισπανικές τράπεζες παρουσίασαν τα υψηλότερα επίπεδα COR στο δείγμα, με τις ισπανικές να επηρεάζονται κυρίως από την παγκόσμια έκθεση των Banco Santander και BBVA. Ωστόσο, αν εξαιρεθούν αυτές, το μέσο COR των ισπανικών τραπεζών μειώθηκε.

Οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν εντυπωσιακή μείωση του κόστους κινδύνου σε σχέση με το 2023. Ειδικότερα, η Τράπεζα Πειραιώς σημείωσε μείωση κατά 90 bps, ενώ η Alpha Bank, παρότι κατέγραψε αύξηση το πρώτο εξάμηνο λόγω συναλλαγών μη εξυπηρετούμενων δανείων, έκλεισε τη χρονιά με βελτιωμένο COR χάρη στην ενίσχυση του χαρτοφυλακίου της.

Στη Γερμανία, η αύξηση του COR προήλθε κυρίως από την DZ Bank λόγω αυξημένων προβλέψεων σε καταναλωτικά δάνεια, εμπορικά ακίνητα και εταιρικά δάνεια. Αντίθετα, οι σκανδιναβικές τράπεζες (Δανία, Σουηδία, Φινλανδία) σημείωσαν τις καλύτερες επιδόσεις, ενώ η Ιρλανδία παρουσίασε εντυπωσιακή μείωση του COR, λόγω αποδεσμεύσεων προβλέψεων από την Permanent tsb.

Η Πορτογαλία και η Ιρλανδία σημείωσαν επίσης σημαντικές μειώσεις, κυρίως λόγω επικαιροποίησης των μακροοικονομικών μοντέλων και αποδέσμευσης διοικητικών αποθεμάτων που είχαν σχηματιστεί κατά την πανδημία, τα οποία ενδέχεται να επανέλθουν αν επιδεινωθεί το οικονομικό περιβάλλον.

Αντιθέτως, η Αυστρία, το Βέλγιο και η Γερμανία παρουσίασαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις στο COR από το 2023, αν και οι αυξήσεις αυτές κρίνονται ήπιες.