Ταμείο Ανάκαμψης: Τι είδαν οι Ευρωπαίοι «επόπτες» – Τα επόμενα ορόσημα

Στην ικανοποιητική πορεία της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, στις προκλήσεις που ανέκυψαν, αλλά και στα μαθήματα που προκύπτουν από την εκτέλεση του RRF, αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων οι ευρωβουλευτές  Ζίγκφριντ Μουρεσάν (ΕΛΚ, Ρουμανία), και Κάρλο Ρέσλερ (ΕΛΚ, Κροατία) στο πλαίσιο της αποστολής της ομάδας εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

«Η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος και εκ των βασικών ωφελούμενων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» αυτό δήλωσε μεταξύ ο κ. Μουρεσάν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Ήρθαμε ως φίλοι για να συζητήσουμε για την εκτέλεση του ελληνικού σχεδίου ανάπτυξης και ανθεκτικότητας ». Μάλιστα ανέφερε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις υλοποίησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση μαζί με την Ιταλία και την Κροατία.

Ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής υπενθύμισε ότι μετά το ξέσπασμα της πανδημίας η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε άμεσα, και δημιούργησε το μεγαλύτερο έως τότε εργαλείο , προκειμένου να στηρίξει τις οικονομίες του μπλοκ και επεσήμανε ότι στόχος όλης αυτής της προσπάθειας ήταν να διατηρηθεί η ανθεκτικότητα και η ανάπτυξη των χωρών.

Λαμβάνοντας τον λόγο ο κ. Ρέσλερ, αναφέρθηκε στην εκτέλεση του RRF, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα τα πηγαίνει πολύ καλά σε αυτόν τον τομέα: «Στις Βρυξέλλες συχνά επικεντρώνουμε στα ποσοστά απορρόφησης και η Ελλάδα τα πάει πολύ καλά σε αυτόν τον τομέα» ανέφερε.

Ερωτηθείς για τη σύνδεση μεταρρυθμίσεων και χρηματοδοτήσεων , ο κ. Μουρεσάν υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που προσαρμόστηκε καλύτερα και πιο γρήγορα στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Ο Κροάτης ευρωβουλευτής, στο σημείο αυτό έσπευσε να επισημάνει ότι εκτός από τα ποσοστά  απορρόφησης, αυτό που είναι «πάρα πολύ σημαντικό είναι η επίπτωση των κονδυλίων του RRF στην πραγματική οικονομία: «Πάνω σε αυτό ακούσαμε πολύ ενθαρρυντικά σχόλια, για παράδειγμα ενημερωθήκαμε ότι από τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις που έχουνε γίνει έχει ενισχυθεί σημαντικά το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας και αυτό είναι το βασικό ζητούμενο, και αυτός είναι και ένας λόγος για τον οποίο ξεκινήσαμε από την Ελλάδα».

Ο νέος προϋπολογισμός

Ο άλλος σκοπός της επίσκεψης αυτής, σύμφωνα με τον Ρέσλερ, είναι ότι πλέον μπαίνουμε στη φάση έναρξης των διαπραγματεύσεων για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ, «και είναι σημαντικό να πάρουμε μαθήματα από την εφαρμογή του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τόσο καλά όσο και κακά». Σημείωσε δε ότι η αντιπροσωπεία του Ευρωκοινοβουλίου αξιολογεί την εφαρμογή των σχεδίων ανάκαμψης ξεκινώντας από την Ελλάδα που είναι μια από τις πιο ωφελούμενες χώρες.

Γρήγορη προσαρμογή

Ερωτηθείς για τη σύνδεση μεταρρυθμίσεων και χρηματοδοτήσεων , ο κ. Μουρεσάν υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που προσαρμόστηκε καλύτερα και πιο γρήγορα στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το οποίο είναι ένα νέο εργαλείο στην ΕΕ. Μάλιστα δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο στον επόμενο προϋπολογισμό να υπάρξει μια διασύνδεση μεταρρυθμίσεων και ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων, η οποία όμως θα πρέπει να γίνεται με προσοχή ώστε να μην χάνονται επιδοτήσεις επειδή μια κυβέρνηση δεν προχώρησε μια μεταρρύθμιση σε έναν άλλο τομέα. Στο σημείο αυτό αναφέρθηκε έφερε ως παράδειγμα τις αγροτικές επιδοτήσεις.

Ερωτηθείς για την αποπληρωμή των δανείων του NextGeneration EU ο Ρουμάνος Ευρωβουλευτής είπε πως τα χρήματα αυτά μπορούν να προέλθουν είτε από την αύξηση της συνεισφοράς των κρατών-μελών στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, είτε μέσω της μείωσης των διαθέσιμων κονδυλίων. Το πρώτο είναι δύσκολο να αποφασιστεί από όλα τα κράτη-μέλη, ενώ το δεύτερο είναι πολύ επικίνδυνο γιατί θα οδηγήσει σε μείωση της κοινοτικής χρηματοδότησης τα επόμενα χρόνια. Για αυτό το Ευρωκοινοβούλιο αναμένει το προσεχές διάστημα τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για νέες πηγές άντλησης κεφαλαίων.

Η αποστολή και οι επισκέψεις και οι συναντήσεις

Οι κ. Μουρεσάν και Ρέσλερ, μαζί με τους άλλους ευρωβουλευτές πραγματοποίησαν επισκέψεις σε έργα και συναντήσεις με υπουργούς, βουλευτές, ελεγκτικές αρχές και άλλους φορείς.

Τα υπόλοιπα μέλη της εξαμελούς αποστολής της ομάδας εργασίας που εξετάζει την εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας  είναι οι Γεώργιος Αυτιάς (EΛΚ, Ελλάδα) BUDG-ECON, Matjaž Nemec (ΕΛΚ, Σλοβενία) BUDG, Enikő Győri (Πατριώτες , Ουγγαρία) ECON και Anouk van Brug (Renew, Ολλανδία) BUDG-ECON

Η αντιπροσωπεία παρέστη σε συνεδριάσεις του Υπουργείου Οικονομικών, του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Βουλής των Ελλήνων. Πραγματοποίησε επίσης, συζητήσεις με τον Διοικητή του Ελληνικού Οργανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και με εκπροσώπους της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Ελλάδος (ΓΣΕΕ), της Ομοσπονδίας Επιχειρήσεων (ΓΕΠΟΕΤ) και του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).

Πριν αναχωρήσει από την Αθήνα, η αντιπροσωπεία θα επισκεφθεί την Τετάρτη δύο από τα έργα που χρηματοδοτούνται από τον ΜΑΑ: το Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης «Κουμουνδούρου», το οποίο αναβαθμίζεται για την ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού συστήματος και την αύξηση των δυνατοτήτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και την Demo Pharmaceuticals, εταιρεία που επωφελείται από επενδύσεις έρευνας και ανάπτυξης που χρηματοδοτούνται από τον Μηχανισμό.

Το αναθεωρημένο σχέδιο

Η Αθήνα, έχοντας και τη σύμφωνη γνώμη της Κομισιόν, αναμένεται να καταθέσει το αναθεωρημένο Σχέδιο Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0» μετά το Πάσχα, με μικρή καθυστέρηση έναντι του αρχικού χρονοδιαγράμματος. Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση προχωρά στην υλοποίηση των 44 οροσήμων και στόχων ώστε να είναι έτοιμη, μόλις εγκριθεί το αναθεωρημένο Σχέδιο, πιθανόν τον Ιούνιο, να υποβάλλει στην Κομισιόν το αίτημα εκταμίευσης της 6ης δόσης συνολικού ύψους 3,9 δισ. ευρώ.

Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται και η εκταμίευση της πέμπτης δόσης ύψους 3,1 δισ.  Το 7ο αίτημα αναμένεται να κατατεθεί κατά τον Οκτώβριο, ενώ το 8ο και το 9ο αναμένεται να πραγματοποιηθούν μέσα στο 2026 (το τελευταίο τον Αύγουστο του 2026)  με στόχο να απορροφήσει η χώρα μας το σύνολο των 9,6 δισ. ευρώ που δικαιούται  από το σκέλος των επιδοτήσεων.

Το «καμπανάκι» Μητσοτάκη

Υπενθυμίζεται ότι, τον περασμένο μήνα, μετά τον ανασχηματισμό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αναφερόμενος μεταξύ άλλων στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ζήτησε γρήγορη αξιοποίηση των πόρων, οι οποίοι, όπως τόνισε συνοδεύονται από πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις.

Συγκεκριμένα ο πρωθυπουργός ανέφερε: «Δίνω πολύ μεγάλη σημασία στην γρήγορη αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Πολλά δισεκατομμύρια θα πέσουν στην οικονομία και το 2025 και το 2026. Έχουμε ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης σημαντικών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να εκταμιευθούν αυτοί οι πόροι, αλλά νομίζω πως οι πολίτες αντιλαμβάνονται πως οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης δεν αφορούν μόνο τους λίγους και τους ισχυρούς, αλλά όλους με έργα, όπως οι προληπτικές εξετάσεις ή οι διαδραστικοί πίνακες».

Η τελευταία αναθεώρηση

Σύμφωνα µε την τελευταία αναθεώρηση του εθνικού Σχεδίου, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, που έχει συμφωνηθεί µε την Κοµισιόν, μέχρι σήμερα έχει υλοποιηθεί το 27% των στόχων και των οροσήμων στο σκέλος των επιδοτήσεων και το 30% στο δανειακό του σκέλος.

Ειδικότερα, μέχρι και την καταβολή τη 4ης δόσης, που έλαβε χώρα τον περασμένο Δεκέμβριο, στο σκέλος των επιδοτήσεων είχαν υλοποιηθεί συνολικά 100 ορόσημα και στόχοι.

Το Ταμείο Ανάκαμψης και η 6η δόση

Η 6η δόση που αφορά πόρους ύψους 4,9 δισ. ευρώ θα κατατεθεί στα τέλη Απριλίου με αρχές Μαΐου και σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Νίκο Παπαθανάση θα συνοδεύεται από 43 ορόσημα.

Για την έβδομη δόση θα πρέπει να εκπληρωθούν επιπλέον 31 ορόσημα για να εκταμιευθούν ακόμη 4,5 δισ. ευρώ.

Από τα 36 δισ. ευρώ που είναι το συνολικό πρόγραμμα η Ελλάδα έχει λάβει μέχρι στιγμής 18,2 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 51% του συνολικού προϋπολογισμού. Αν προστεθούν τα κονδύλια που συνδέονται με το επόμενο αίτημα πληρωμής οι συνολικές εισροές θα φθάσουν σε 21,3 δισ. ευρώ και το ποσοστό εκταμιεύσεων θα ξεπεράσει το 59% του προϋπολογισμού.

Μέχρι τον Αύγουστο του 2026, η Ελλάδα καλείται να υλοποιήσει 240 ορόσημα και στόχους προκειμένου να λάβει πόρους ύψους 15 δισ. ευρώ. Συνεπώς όσα κονδύλια δεν καταφέρει η Ελλάδα να απορροφήσει έως τότε, χάνονται οριστικά.