Ιαπωνία: Δεν θέλει εμπλοκή σε αμερικανική προσπάθεια πίεσης της Κίνας

Αντίθετη σε οποιαδήποτε προσπάθεια των ΗΠΑ να την εντάξουν στο οικονομικό μπλοκ που θα ασκεί πίεση στην Κίνα είναι η Ιαπωνία, λόγω της σημασίας των εμπορικών δεσμών του Τόκιο με το Πεκίνο, σύμφωνα με νυν και πρώην ιαπωνικούς κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Όπως και πολλές άλλες χώρες, η Ιαπωνία προσπαθεί να διαπραγματευτεί με την κυβέρνηση Τραμπ τους αμοιβαίους δασμούς καθώς οι ΗΠΑ εστιάζουν σε τομείς του διμερούς εμπορίου, όπως τα αυτοκίνητα και η γεωργία. Οι αξιωματούχοι, που μίλησαν στο Bloomberg διατηρώντας την ανωνυμία τους ανέφεραν ότι η Ιαπωνία πιέζει για την επίτευξη συμφωνίας πριν λήξει η τρέχουσα αναστολή των δασμών για 90 ημέρες, ελπίζοντας ότι θα οριστικοποιήσει τη συμφωνία κοντά στη Σύνοδο των G7  τον Ιούνιο.

Παράλληλα όμως η χώρα του Ανατέλλοντος Ήλιου δεν θέλει να εμπλακεί σε οποιαδήποτε αμερικανική προσπάθεια εμπορικής πίεσης της Κίνας. Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Τόκιο, καθώς η Ιαπωνία εισάγει από Πεκίνο αγαθά και πρώτες ύλες.

Αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν υποβάλει συγκεκριμένα αιτήματα στην Ιαπωνία σχετικά με την Κίνα, το Τόκιο θα δώσει προτεραιότητα στα δικά του συμφέροντα εάν συμβεί κάτι τέτοιο, λένε οι Ιάπωνες αξιωματούχοι. Ένας από τους αξιωματούχους πρόσθεσε ότι η Ιαπωνία έχει μεταφέρει στην Κίνα πολλές φορές ότι δεν ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις ΗΠΑ όσον αφορά τις εξαγωγές που σχετίζονται με τα τσιπ και τους περιορισμούς στους ημιαγωγούς.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στις εμπορικές συνομιλίες με την Ιαπωνία και τις άλλες χώρες δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι οι ΗΠΑ θα επιδιώξουν να επιτύχουν συμφωνίες με τους συμμάχους και «στη συνέχεια μπορούμε να προσεγγίσουμε την Κίνα ως ομάδα». Το Bloomberg μετέδωσε στη συνέχεια ότι οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να ζητήσουν από τις χώρες που ζητούν δασμολογικές ελαφρύνσεις να μειώσουν τους οικονομικούς δεσμούς με την Κίνα, σε μια κίνηση ενίσχυσης της επιρροής των ΗΠΑ έναντι του Πεκίνου, καθώς προσπαθούν να κερδίσουν παραχωρήσεις στο εμπόριο.

Η απάντηση της Κίνας

Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ιαπωνίας για το εμπόριο, Ryosei Akazawa, αναμένεται να επιστρέψει σύντομα στην Ουάσιγκτον για έναν δεύτερο γύρο συνομιλιών με αξιωματούχους των ΗΠΑ. Τη Δευτέρα, η κυβέρνηση του προέδρου Σι Τζινπίνγκ προειδοποίησε τις χώρες κατά της σύναψης συμφωνιών με τις ΗΠΑ που στοχεύουν επίσης το Πεκίνο, λέγοντας ότι «αντιτίθεται αποφασιστικά σε κάθε μέρος που καταλήγει σε συμφωνία εις βάρος των συμφερόντων της Κίνας».

«Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί σε θέματα οικονομικής ασφάλειας και στην αλυσίδα εφοδιασμού που αφορά την Κίνα» τόνισε ο Κόνο Τάρο, βουλευτής του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος της Ιαπωνίας και πρώην υπουργός Εξωτερικών, σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Bloomberg την Τετάρτη.

Ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων Κίνας – Ιαπωνίας

Αντί να περιορίσει το εμπόριο, το Τόκιο προσπαθεί να πείσει την Κίνα να επαναλάβει τις εισαγωγές θαλασσινών και βοδινού κρέατος από την Ιαπωνία μετά τις απαγορεύσεις που επιβλήθηκαν λόγω ανησυχιών για την υγεία. Μια σειρά ιαπωνικών αντιπροσωπειών πραγματοποιούν επί του παρόντος ταξίδια στην Κίνα ή σχεδιάζουν να μεταβούν προκειμένου να διαχειριστούν τις σχέσεις του Τόκιο με το Πεκίνο.

Σε μια ένδειξη της δέσμευσης της Japan Inc. στην αγορά της Κίνας, η Toyota Motor Corp. συμφώνησε αυτή την εβδομάδα να ανοίξει ένα νέο εργοστάσιο στη Σαγκάη το 2027, ενώ η εταιρεία φέρεται να σχεδιάζει να επενδύσει περίπου 2 δισ. δολάρια στο εργοστάσιο.

Απαισιόδοξες οι Ιαπωνικές επιχειρήσεις

Περίπου το 20% του συνολικού εμπορίου της Ιαπωνίας πραγματοποιείται με την Κίνα, ποσοστό μεγαλύτερο από το αντίστοιχο με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι ΗΠΑ ξεπέρασαν την Κίνα ως εξαγωγικό προορισμό για την Ιαπωνία το 2023, επεκτείνοντας το προβάδισμα αυτό πέρυσι. Οι ιαπωνικές επιχειρήσεις έχουν γίνει πιο απαισιόδοξες όσον αφορά τις ευκαιρίες στην Κίνα, με πολλές να μειώνουν τις επενδύσεις τους καθώς τα έσοδά τους μειώνονται λόγω της αδύναμης κινεζικής οικονομίας και άλλων παραγόντων.

Η ιαπωνική μεταποίηση επλήγη σκληρά όταν η Κίνα περιόρισε τις εξαγωγές σπάνιων γαιών στην Ιαπωνία το 2010 εν μέσω πολιτικής διαμάχης. Μετά από αυτό, η ιαπωνική βιομηχανία και η κυβέρνηση άσκησαν συντονισμένη πίεση για τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού, επενδύοντας στην Αυστραλία και αλλού για να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα.

Η Ιαπωνία είναι επιφυλακτική απέναντι σε παρόμοιους περιορισμούς, αφού το Πεκίνο πρόσθεσε νωρίτερα αυτό το μήνα επτά σπάνιες γαίες στον κατάλογο ελέγχου των εξαγωγών του σε απάντηση στους τιμωρητικούς δασμούς που επέβαλε η Ουάσινγκτον. Ο Saito δήλωσε ότι ζήτησε από τους Κινέζους αξιωματούχους να λάβουν τις «σωστές αποφάσεις» όσον αφορά τον χειρισμό των σπάνιων γαιών.

Ακροβασία σε τεντωμένο σχοινί

Η Ιαπωνία πρέπει να ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί όσον αφορά τις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, επειδή στηρίζεται επίσης σε μεγάλο βαθμό στις ΗΠΑ ως τον μοναδικό επίσημο σύμμαχο ασφαλείας της. Η μεγαλύτερη υπερπόντια στρατιωτική παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων εδρεύει στην Ιαπωνία και ο Τραμπ επανέλαβε τις τελευταίες ημέρες το πάγιο αίτημά του να πληρώσει το Τόκιο περισσότερα για τις αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις.

Αλλά τυχόν απαιτήσεις της Ουάσινγκτον από το Τόκιο να υποβαθμίσει την οικονομική του σχέση με την Κίνα θα προκαλούσε ενδεχομένως ένα σημαντικό οικονομικό πλήγμα στην Ιαπωνία.

«Θα είναι πολύ, πολύ κακό για την Ιαπωνία αν δει πτώση στο εμπόριο τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με την Κίνα», δήλωσε ο Yu Uchiyama, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο. «Αν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής που λένε ας εγκαταλείψουμε την Κίνα, οι επιχειρηματίες θα αντιταχθούν φυσικά σε αυτό».