Κακάο: Η παγίδα των futures στην οποία έπεσαν οι σοκολατοβιομηχανίες

Η εκτίναξη του κόστους της τιμής του κακάο έφερε τα πάνω κάτω στις αγορές futures. Όπως αναφέρουν οι Financial Times, οι παραγωγοί σοκολάτας έχουν μειώσει σημαντικά τη χρήση αντισταθμιστικών μέτρων (hedging) έναντι της αύξησης των τιμών, λόγω του αυξανόμενου κόστους των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, ποντάροντας ότι η παρατεταμένη ανοδική πορεία στην αγορά κακάο φτάνει στο τέλος της.

Καθώς οι τιμές του κακάο εκτοξεύτηκαν, οι traders και οι εταιρείες που είχαν ανοιχτές θέσεις hedging (συνήθως short θέσεις για να προστατεύσουν τα φυσικά αποθέματά τους από πτώση τιμών) βρέθηκαν αντιμέτωποι με τεράστιες απαιτήσεις για margin calls. Σε μια ραγδαία άνοδο τιμών, το απαιτούμενο ποσό ξεπερνούσε συχνά τις δυνατότητες ακόμη και οικονομικά υγιών εταιρειών, οδηγώντας πολλούς να κλείσουν τις θέσεις τους πρόωρα, ενώ πολλοί αποχώρησαν από την αγορά.

Βιομηχανίες σοκολάτας: Αγοράζουν κόκκους κακάο σε βραχυπρόθεσμη βάση

Οι κατασκευαστές συνήθως χρησιμοποιούν την αγορά των futures για να αντισταθμίσουν τις διακυμάνσεις των τιμών, εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμα συμβόλαια με σταθερό κόστος. Όμως, οι εκρηκτικές αυξήσεις στην τιμή του κακάο έχουν προκαλέσει μεγάλη άνοδο στο κόστος αντιστάθμισης.

Ως αποτέλεσμα, οι ανοικτές θέσεις — που λειτουργούν ως προστασία των κατασκευαστών έναντι περαιτέρω αυξήσεων του κόστους πρώτων υλών — στην αγορά συμβολαίων κακάο στο Λονδίνο, έχουν πέσει σε χαμηλό 20ετίας τις τελευταίες εβδομάδες, εξηγούν οι Financial Times. Παράλληλα, έχει σημειωθεί απότομη μείωση στον συνολικό αριθμό των ανοιχτών συμβολαίων σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη.

Αντί για αυτό, ορισμένες σοκολατοβιομηχανίες άρχισαν να αγοράζουν κακάο σε βραχυπρόθεσμη βάση, ελπίζοντας ότι οι τιμές — που έχουν ήδη πέσει από πάνω από £10.000 λίρες ανά τόνο τον Δεκέμβριο σε λίγο κάτω από £6.500 λίρες — θα συνεχίσουν να μειώνονται.

Άλλες εταιρείες έχουν στραφεί σε εξωχρηματιστηριακά ασφαλιστικά προϊόντα που προσφέρουν τράπεζες, για προστασία από μεταβολές τιμών. Σε αντίθεση με τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, αυτά έχουν σταθερό κόστος — συνήθως λιγότερο ελκυστικό σε φυσιολογικές περιόδους, αλλά προτιμότερο όταν οι τιμές των futures εκτοξεύονται.

«Αν θεωρείς ότι η τιμή είναι υπερβολική, καλύτερα να περιμένεις», δήλωσε ο Ντάνιελ Φερέρο, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής Venchi. Η Venchi έχει εξασφαλίσει τις προμήθειές της σε κακάο, καθώς έκανε αντιστάθμιση τιμών τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Αν με ρωτούσατε σήμερα να αγοράσω κακάο, θα το έκανα μήνα με τον μήνα», πρόσθεσε ο Φερέρο.

Η εκτόξευση των τιμών επηρεάζει τους καταναλωτές

Οι τιμές του κακάο εκτινάχθηκαν από περίπου £3.500 στις αρχές του περασμένου έτους σε πάνω από 10.200 λίρες τον Απρίλιο, λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων και ασθενειών που επηρέασαν τις σοδειές στην Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα, που μαζί παράγουν σχεδόν τα δύο τρίτα της παγκόσμιας προσφοράς. Οι τιμές υποχώρησαν κάτω από £5.000 το φθινόπωρο, πριν ανακάμψουν ξανά προς το τέλος του έτους.

Οι τιμές του κακάο εκτινάχθηκαν από περίπου £3.500 στις αρχές του περασμένου έτους σε πάνω από 10.200 λίρες

Η εκτόξευση των τιμών επηρέασε τους καταναλωτές. Η σοκολάτα στο Ηνωμένο Βασίλειο κόστιζε 13,6% περισσότερο αυτό το Πάσχα σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, όπως τα ανέλυσε το τμήμα Ενέργειας και Κλιματικής Νοημοσύνης.

Καθώς οι τιμές εκτινάσσονταν το 2024, η αντιστάθμιση βοήθησε στην απορρόφηση μέρους της αύξησης, σύμφωνα με τον Ουόρεν Πάτερσον, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων στην ING. «Είδαμε τις τιμές να σπάνε το όριο των £10.000 λιρών ανά τόνο, και όμως η μείωση της ζήτησης δεν ήταν τόσο έντονη όσο θα περίμενε κανείς», είπε. «Μέρος αυτού οφείλεται στην αντιστάθμιση. Αν είσαι παραγωγός σοκολάτας και έχεις αντισταθμίσει την έκθεσή σου, προστατεύεσαι κάπως από τις αυξήσεις τιμών. Δεν χρειάζεται να τις μετακυλίσεις στους καταναλωτές».

Ωστόσο, κάποιοι παραγωγοί σταμάτησαν να κάνουν hedging λόγω της εκτόξευσης του απαιτούμενου αρχικού κεφαλαίου — της εναρκτήριας εγγύησης — για να ανοίξουν ένα συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης. Αυτές οι απαιτήσεις είναι τώρα τέσσερις με πέντε φορές υψηλότερες από ό,τι όταν η αγορά ήταν πιο σταθερή και οι τιμές χαμηλότερες, σύμφωνα με τον Τζόναθαν Πάρκμαν συνδιευθυντή αγροτικών προϊόντων στη Marex.

«Οι τιμές ανέβηκαν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι παίκτες της αγοράς», δήλωσε. «Και αυτό άσκησε τεράστια πίεση στην ικανότητά τους να χρηματοδοτούν αυτές τις μακροπρόθεσμες κινήσεις». «Χρειάζεσαι πολύ περισσότερα κεφάλαια για να συνεχίσεις να λειτουργείς όπως πριν».

Ο αριθμός των ανοιχτών συμβολαίων στην αγορά κακάο στο Λονδίνο έχει «καταρρεύσει» λόγω αυτού του κόστους, πρόσθεσε ο Πάτερσον της ING. Παρόμοια εικόνα και στην αγορά καφέ, όπου οι παραγωγοί μείωσαν δραστικά τις θέσεις αντιστάθμισης –  αν και τελευταία κάποιοι άρχισαν να επιστρέφουν σε αυτές.

Ο κλάδος καλύπτει την παραγωγή μόνο των επόμενων τριών μηνών

Οι τιμές των ανώτερης ποιότητας κόκκων arabica έφτασαν σε ιστορικό υψηλό των $4,40 δολαρίων ανά λίβρα τον Φεβρουάριο, λόγω κακοκαιρίας σε χώρες παραγωγής όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ, που περιόρισαν την προσφορά. Οι τιμές έχουν υποχωρήσει, αλλά παραμένουν πολύ υψηλότερες σε σχέση με πέρυσι.

Η Starbucks μείωσε δραστικά την αντιστάθμισή της κατά των διακυμάνσεων στην τιμή του καφέ πέρυσι. Στο τέλος Σεπτεμβρίου διατηρούσε λιγότερα από $200 εκατ. σε συμβόλαια με σταθερή τιμή για κόκκους καφέ, έναντι $1 δισ. το 2019.

«Όλοι στον κλάδο καλύπτουν μόνο την παραγωγή των επόμενων τριών μηνών», δήλωσε στους Financial Times ο Αντόνο Μπαραβάλε, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής Lavazza.

«Με τις τιμές εκεί που βρίσκονται, η κάλυψη για μεγαλύτερο διάστημα είναι μεγάλο ρίσκο», πρόσθεσε. Αργά ή γρήγορα οι τιμές θα πρέπει να πέσουν, «γιατί αλλιώς δεν είναι βιώσιμο». Η μείωση των αντισταθμίσεων «δεν είναι απαραίτητα κακό», τόνισε ο Πάρκμαν. «Αν πέσουν οι τιμές, τότε είναι καλό».